Beyer 220, 342.

preta, hungry ghost

Hopkins' Translations: hungry ghost
Sanskrit: {LCh,L}preta
དབྱེ་བ། 1སྒྲིབ་པ་ཕྱི་མ་ཡོད་པ། 2སྒྲིབ་པ་ནང་ན་ཡོད་པ། 3སྒྲིབ་པ་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀ་ཡོད་པ། 
Divisions: (1) having later obstructions; (2) having present obstructions; (3) having both later and present obstructions
one of the six types of ordinary beings; for others see: so so'i skye bo]

spirits, beings condemned to suffer torments of hunger and thirst in the ghost world, 12 kinds (gul bum, sha za, 'byung po, srul po, lus srul po, smyo byed, skyem byed, brjed byed, grib gnon, srin po, rnam gru'i gdon, bya'i gdon), pretas

Preta. 'Hungry ghost.' One of the six classes of sentient beings

ghosts, hungry ghost, preta, one of the མི་ཁོམ་པ་བརྒྱད་ eight adversities, the spirit of a deceased person, starving spirits, tormented spirit; ghosts, preta, starving spirits. starving spirits; the tormented spirits; preta/ tormented spirit

preta/ tormented spirit

[2565] ༼པྲེཏཱ༽ ངན་འགྲོ་གསུམ་གྱི་ནང་ཚན་ཞིག་སྟེ། ཟས་སྐོམ་ཡིད་ལ་བཏགས་པས་ན་ཡི་དྭགས། ... ཡི་དྭགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན། ... ཡི་དྭགས་ནང་སྒྲིབ་ཅན། ... ཡི་དྭགས་ཕྱི་སྒྲིབ་ཅན། ... ཡི་དྭགས་ཝ་བ་ཅན། ... མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ལ་ངན་ཁྱབ་དང། ཆུ་བོ་རབ་མེད། དཔལ་མིན། ཕུན་ཚོགས་མིན་བཅས་སོ། 

〔པྲེཏཱ〕ངན་འགྲོ་གསུམ་གྱི་ནང་ཚན་ཞིག་སྟེ། ཟས་སྐོམ་ཡིད་ལ་བཏགས་པས་ན་ཡི་དྭགས། ཡི་དྭགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན། ཡི་དྭགས་ནང་སྒྲིབ་ཅན། ཡི་དྭགས་ཕྱི་སྒྲིབ་ཅན། ཡི་དྭགས་ལྦ་བ་ཅན། མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ལ་ངན་ཁྱབ་དང་། ཆུ་བོ་རབ་མེད། དཔལ་མིན། ཕུན་ཚོགས་མིན་བཅས་སོ། །

༡ ངན་འགྲོ་གསུམ་གྱི་ནང་ཚན་ཞིག་སྟེ། ཟས་སྐོམ་ཡིད་ལ་བཏགས་པས་ན་ཡི་དྭགས་སུ་འབོད།

༢ སེར་སྣ་ཧ་ཅང་ཆེ་བའི་མིའི་དཔེ།

སངས་རྒྱས་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་གཞུང་ནས་བཤད་པའི་འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་གི་ནང་ཚན། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདིའི་འོག་ཏུ་དཔག་ཚད་བརྒྱད་ཁྲིའི་ས་ན་ཡི་དྭགས་ཀྱི་གནས་ཡོད་པ་དང། དེར་ཡི་དྭགས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་གཤིན་རྗེ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་དང། དེའི་འཁོར་དུ་ཡི་དྭགས་ཀྱི་རིགས་སུམ་ཅུ་སོ་དྲུག་ཡོད་པ་རྣམས་རིགས་གསུམ་དུ་འདུས་པ་སྟེ། ཕྱིའི་སྒྲིབ་པ་ཅན། ནང་གི་སྒྲིབ་པ་ཅན། ཟས་སྐོམ་ཉིད་ལ་ཡོད་པའི་སྒྲིབ་པ་ཅན་བཅས་སུ་འདུས་ཤིང། དེ་རྣམས་རང་རང་ལ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་སྡུག་བསྔལ་བཀྲེས་ཤིང་སྐོམ་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང། ཚ་གྲང་གི་སྡུག་བསྔལ། འཇིགས་སྐྲག་གི་སྡུག་བསྔལ་བཅས་ཡོད་པར་བཤད།

saṃ. 1. pretaḥ

i. pretayonigatasattvaḥ — ཡངས་པ་ཅན་ན་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་འོབས་ཤིག་གི་ནང་ན་ཡི་དྭགས་ཟས་སུ་སྐྱུགས་པ་ཟ་བ།བོར བ་ཟ་བ … ལྔ་བརྒྱ་གནས་སོ༎ vaiśālyāmanyatarasyāṃ nagaraparikhāyāṃ pañca pretaśatāni prativasanti vāntāśānyujjhitāśāni a.śa.134ka/123; བཙུན་པ་བདག་ཅག་ཡི་དྭགས་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་ལྟུང་བའི་ལུས་ཅན་རྣམས་ལགས་ཏེ། སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱི་ནོངས་པས་ཆབ་ཀྱང་མི་རྙེད་ལགས་ན vayaṃ bhadanta pretā vinipatitaśarīrāḥ pūrvakarmāpabādhena pānīyaṃ nāsādayāmaḥ vi.va.153ka/1.41; ཁབ་ཀྱི་མིག་ལྟ་བུའི་ཡི་དྭགས་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མ anekāni pretaśatasahasrāṇi…sūcīcchidropamamukhaiḥ kā.vyū.206ka/263

ii. gati/yoniviśeṣaḥ — སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་དང་ཡི་དྭགས་དང་དུད་འགྲོ་དང་ལྷ་དང་མིའི་བྱེ་བྲག་གིས་འགྲོ་བ་ལྔའི་བདག་ཉིད་ནི་འཁོར་བའོ༎ narakapretatiryagdevamanuṣyabhedena pañcagatyātmakaḥ saṃsāraḥ ta.pa.320kha/1107; དེ་ནས་སེར་སྣ་ཀུན་ཏུ་སྟེན་ཅིང་བསྒོམས་ཏེ་མང་དུ་བྱས་པ་དེས་ན … ཡི་དྭགས་སུ་སྐྱེས་སོ༎ sa tena mātsaryeṇa sevitena bhāvitena bahulīkṛtena…preteṣūpapannaḥ a.śa.130kha/120; དམྱལ་བ་ཡི་དྭགས་དུད་འགྲོ་དང་། /མི་རྣམས་དང་ནི་ལྷ་དྲུག་དག། /འདོད་པའི་ཁམས་ཡིན narakapretatiryañco manuṣyāḥ ṣaḍ divaukasaḥ

kāmadhātuḥ abhi.bhā.108kha/379

iii. bhavabhedaḥ — སྲིད་པ་ནི་བདུན་ཏེ། དམྱལ་བའི་སྲིད་པ་དང་དུད་འགྲོའི་སྲིད་པ་དང་ཡི་དྭགས་ཀྱི་སྲིད་པ་དང་ལྷའི་སྲིད་པ་དང་མིའི་སྲིད་པ་དང་ལས་ཀྱི་སྲིད་པ་དང་སྲིད་པ་བར་མའོ༎ sapta bhavāḥ—narakabhavastiryagbhavaḥ pretabhavo devabhavo manuṣyabhavaḥ karmabhavo'ntarā– bhavaḥ abhi.bhā.111kha/390 2. pitaraḥ — ཡི་དྭགས་ཡུལ་དང་དུད་འགྲོ་དམན་པར་གནས་པར་འགྱུར༎ nivasati pitṛloke hīnatiryakṣu caiva jā.mā.94ka/108;

pā. 1. pretaḥ, rāśiviśeṣaḥ — ཁྱིམ་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་ལ་འདི་ལྟ་སྟེ། ལུག་དང … ཡི་དྭགས་དང … ཐ་མ་སྟེ ṣaṭtriṃśad rāśayaḥ, tadyathā—meṣaḥ…pretaḥ…adhamaśceti ma.mū.105ka/14 2. pretāḥ, akṣaṇabhedaḥ — དམྱལ་བ་ཡི་དྭགས་དུད་འགྲོ་དང་། /ཀླ་ཀློ་ཚེ་རིངས་ལྷ་དང་ནི། /ལོག་ལྟ་སངས་རྒྱས་མི་འབྱུང་དང་། /ལྐུགས་པ་འདི་རྣམས་མི་ཁོམ་བརྒྱད༎ narakapretatiryañco mlecchā dīrghāyuṣo'marāḥ

mithyādṛg– buddhakāntārau mūkatā'ṣṭāvihākṣaṇāḥ

bo.pa.45kha/5; ma.vyu.2298 (45ka).

པྲེཏཱ ངན་འགྲོ་གསུམ་གྱི་ནང་ཚན་ཞིག་ཟས་སྐོམ་ཡིད་ལ་བཏགས་པས་ན་ཡི་དྭགས། ཡི་དྭགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན། ཡི་དྭགས་ནང་སྒྲིབ་ཅན། ཡི་དྭགས་ཕྱི་སྒྲིབ་ཅན། ཡི་དྭགས་ཝ་བ་ཅན། མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ལ་ངན་ཁྱབ་དང༌། ཆུ་བོ་རབ་མེད། དཔལ་མིན། ཕུན་ཚོགས་མིན་བཅས་སོ།