Gibson in TJ 23 no. 4 (1998).

1) mind [h]; 2) [h] prefix *, awareness, primordial state, buddha mind [Gd] heart, breast, feelings, spirit, primordial experience

1) mind [h] [Blo, yid, sems, སྙིང་; 2) [h] prefix [Thugs dogs.Thugs sems], awareness, primordial state, buddha mind [Gd]. heart, breast, feelings, spirit, primordial experience

Hopkins' Translations: exalted mind; heart; mind
Sanskrit: {LCh,MSA}citta

mind, soul, spirit, purpose, intention, unbiased perspective, spirituality, responsiveness, spiritual significance, awareness, primordial (state, experience), enlightened mind

h. of སེམས་ and སྙིང་ makes non-honorific nouns honorific, awareness, primordial state, buddha mind. heart, breast, feelings, spirit, primordial experience; (enlightened) mind; Mind, Heart, Chitta

(enlightened) mind

[1164] 1. བློ་དང། ཡིད་དང། སེམས་ཀྱི་ཞེ་ས། ... ཐུགས་དགྱེས་པ། ... ཐུགས་སྐྱོ་བ། ... 2. མིང་གི་སྔོན་དུ་སྦྱར་བའི་ཞེ་སའི་ཚིག་གྲོགས་ཤིག་... ཐུགས་དོགས། ... ཐུགས་སེམས། ...

(１) བློ་དང་། ཡིད་དང་། སེམས་ཀྱི་ཞེ་ས། ཐུགས་དགྱེས་པ། ཐུགས་སྐྱོ་བ། (２) མིང་གི་སྔོན་དུ་སྦྱར་བའི་ཞེ་སའི་ཚིག་གྲོགས་ཤིག ཐུགས་དོགས། ཐུགས་སེམས།

༡ སྙིང་ངམ་སེམས་ཀྱི་ཞེ་ས་སྟེ། ཐུགས་དགྱེས་པའི་ངང་ནས་འབྲི་ཆུར་བརྐྱལ། ཐུགས་ཀ་ནི་སྙིང་ཁ་ཞེས་པ་ལྟ་བུ།

༢ གདུག་གི་སྐུལ་ཚིག

ནི་སྐུལ་ཚིག་སྟེ། སྤོས་ཐུགས་ཤིག་ལྟ་བུ།

1. cittam

i. = སེམས cetaḥ — ཐུགས་སྤྱོད་བརྩེ་བ་ཡིས kṛpākomalacittavṛtteḥ a.ka.33ka/3.158; ཐུགས་ཡོངས་སུ་དག་པ cittapariśuddhiḥ sū.a.257kha/177; ཐུགས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ suvimuktacittaḥ la.vi.204kha/308; བྱང་ཆུབ་ཐུགས bodhicittam bo.a.3.22; cetaḥ — ཐུགས་ནི་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ལ། /རྩེ་གཅིག་ཕྱིར་ན་བརྟན་པ་ཉིད༎ sthiro nityasamādhānāt sarvadharmeṣu cetasaḥ

ra.vi.121kha/97

ii. = དགོངས་པ abhiprāyaḥ — ཚོགས་པ་ལ་སོགས་ཐུགས་ཀྱིས་ནི། /ཁུར་ཁྱེར་ལ་སོགས་སྟོན་མཛད་པ༎ samudāyādicittena bhārahārādideśanā

ta.sa.14kha/164; ཚོགས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཐུགས་ཀྱིས་ཏེ། ཚོགས་པ་ལ་སོགས་པའི་དགོངས་པས samudāyādicittena samudāyādyabhiprāyeṇa ta.pa.224kha/165 2. = ཡིད manaḥ — ཐུགས་ཀྱི་ཕྲིན་ལས་ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཡིན་ཏེ sarvaṃ manaskarma jñānānuparivartti abhi.sphu.265ka/1083; mānasam — ཐུབ་པ་ཐུགས་ཞི་བ་སྔ་མ་རྣམས་ཀྱིས paurāṇaiśca śāntamānasairmunibhiḥ bo.bhū.146kha/188 3. = སྙིང hṛt — ཐུགས་ནི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། /རྟག་ཏུ་རྗེས་སུ་འབྲེལ་སླད་དུ། /ཏིང་འཛིན་འབྲས་བུར་བཅས་པ་ཡི། /ཤིན་ཏུ་བདེ་ལའང་ཁྱོད་མ་ཆགས༎ susukheṣvapi saṅgo'bhūt saphaleṣu samādhiṣu

na te nityānubaddhasya mahākaruṇayā hṛdi

śa.bu.111ka/22; hṛdayam — དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐུགས tathāgatahṛdayam vi.pra.125kha/1, pṛ.23 4. = བློ buddhiḥ — དེས་ན་ཐུགས་ཀྱང་གསལ་བའི་ཕྱིར། /རྒྱུ་ཡི་བག་ཆགས་སྤངས་པ་ཡིན༎ buddheśca pāṭavāddhetorvāsanātaḥ prahīyate

pra.vā.1.139; dhīḥ — འབད་རྩོལ་ཞི་བ་དམ་བཅའ་སྟེ། /རྟོག་མེད་ཐུགས་ནི་གཏན་ཚིགས་སོ༎ pratijñābhogaśāntatvaṃ heturdhīnirvikalpatā

ra.vi.126kha/111; matiḥ — མཆོད་སྦྱིན་ཆོ་ག་མཐོ་རིས་ཐེམ་སྐས་ལ། /ཇི་ལྟར་ཁྱོད་ཐུགས་བག་མེད་དབང་དུ་གྱུར༎ yajñābhidhāne suralokasetau pramādatantreva kathaṃ matiste

jā.mā.61kha/71;

pā. cittam — ཐུགས་ཀྱི་གསང་བ cittaguhyam da.bhū.266ka/58; སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར kāyavākcittamaṇḍalam vi.pra.32kha/4.6.

1.བློ་དང༌། ཡིད་དང༌། སེམས་ཀྱི་ཞེ་ས།

2.མིང་གི་སྔོན་དུ་སྦྱར་བའི་ཞེ་སའི་ཚིག་གྲོགས་ཤིག

3.བདུག་པའི་སྐུལ་ཚིག