= rgyal po. king. Kuijp (1986) 33. Dominance. Thondup, BM 228.

1) decisive condition; 2) lord, sovereign, ruler, king; 2) master[y]; 4) owner, proprietor; 5) principal 1

Hopkins' Translations: decisive condition; sovereignty; owner; master
Sanskrit: {MSA,MV}ādhipatya; {MSA}adhipati
get ex from rDor 'grel

lord, master, owner, proprietor, spouse, husband, companion for life, dominance, environment, boss, proprietor, owner, guardian

1) lord, sovereign, ruler, king. 2) master, owner, proprietor, holder, possessor 3) agent

the king

lord/ master; owner; agent

[1357] དབང་བ་པོའམ་གཙོ་བོ། ... བདག་པོའི་འདུ་ཤེས། ... དོན་གྱི་བདག་པོ། ... ཁང་བདག་... ཞིང་བདག་... འབྲོག་བདག་... མངའ་བདག་... མི་བདག་བདག་ཏུ་རེ། བདག་པོ་སྒོ་ཁྱིར་འདོན། ...

དབང་བ་པོའམ་གཙོ་བོ། བདག་པོའི་འདུ་ཤེས། དོན་གྱི་བདག་པོ། ཁང་བདག ཞིང་བདག འབྲོག་བདག མངའ་བདག མི་བདག་བདག་ཏུ་རེ། བདག་པོ་སྒོ་ཁྱིར་འདོན།

རྒྱུ་ནོར་སོགས་དབང་བ འི ་མི་སྟེ། ཁྱིམ་ཚང་གི་བདག་པོ། ཁྱིམ་བདག ཁྱིམ་བདག་མ་ཞེས་པ་ལྟ་བུ།

saṃ. 1. adhipatiḥ, svāmī — ཡུལ་ཀོ་ས་ལའི་བདག་པོ kośalādhipatiḥ jā.mā.14kha/16; ལང་ཀའི་བདག་པོ་འབོད་འགྲོགས་ཀྱིས rāvaṇo laṅkādhipatiḥ la. a.56kha/2; adhipaḥ — སའི་བདག་པོ་རྣམས་ཀྱི vasudhādhipānām jā.mā.49ka/58; ནོར་འཛིན་བདག་པོས vasudhādhipena a.ka.33ka/3.157; prabhuḥ — བདག་པོར་སྙེམས་པའི་བདུད་ཀྱི་སེམས་ཀྱང་འདར༎ ākampayan… mārasya ca prabhumadādhyuṣitaṃ ca cetaḥ jā.mā.183ka/212; བདག་གི་ནོར་འདི་ཀུན་གྱི་བདག་པོ་སྟེ༎ sarvasya dravyasya ayaṃ prabhurme sa.pu.45ka/80; vibhuḥ — ས་ཡི་བདག་པོས་མངལ་ཐོབ་གྱུར༎ garbhaṃ lebhe vibhurbhuvaḥ a.ka.37kha/4.10; bhartā — དེ་ནས་ས་ཡི་བདག་པོའི་བཀས༎ śāsanādatha bhūbhartuḥ a.ka.143kha/14.57; svāmī — བདག་པོ་མ་མཆིས་པའི་ནི་བདག་པོར་གྱུར་ཅིག asvāmikānāṃ svāmī bhava kā.vyū.219kha/281; patiḥ — བདག་པོ་ངན་པས་ག.ཡོག་གི་བཞིན༎ bhṛtyānāmiva duṣpatiḥ

a.ka.241kha/28.18; rāṭ — གྲོང་གི་བདག་པོ grāmarāṭ vi.va.201ka/1.75; parivṛḍhaḥ — རྒྱུ་སྐར་བདག་པོ་དེ་ནི་མཁའ་ལ་ལྷག་པར་འཛེག་པ་མ་ཡིན་ནམ༎ sa nūnaṃ tārāṇāṃ gaganamadhirūḍhaḥ parivṛḍhaḥ

a.ka.109kha/10.108 2. = གཙོ་བོ adhipatiḥ — སྤྲེའུ་མང་པོའི་བདག་པོ vānarayūthādhipatiḥ jā.mā.157kha/182; patiḥ — ངང་པའི་བདག་པོ་དང་ཡང་གྲོགས་པོར་འཐམས་པའི་རིགས༎ sthāne'si haṃsapatinā gamitaḥ sakhitvam jā.mā.126kha/146 3. = ཁྱོ patiḥ — དོགས་མེད་འཁྲིག་པས་མ་ཚིམས་པར། /བདག་པོ་གེགས་སུ་གྱུར་པར་བསམས༎ niḥśaṅkasuratātṛptā patiṃ vighnamamanyata

a.ka.267ka/32.21; bhartā — བུད་མེད་བདག་པོ་དགེ་བའི་དགེ༎ strīṇāṃ bhartṛśubhaṃ śubham a.ka.220kha/24. 143; dayitaḥ — དེ་དུས་མཐོང་བའི་རྨི་ལམ་ནི། /བདག་པོ་ཉིད་ལ་རབ་ཏུ་བཤད༎ tatkālopanataṃ svapnaṃ dayitāya nyavedayat

a.ka.220kha/24.139; dhavaḥ — བདེ་སོགས་བདག་པོའི śacīdhavasya a.ka.252kha/93. 41 4. ramaṇaḥ, priyaḥ — བདག་པོའི་གནས་སུ་མཆོག་གི་བཙུན་མོ་རྣམས་ནི་རབ་དགས་སྒེགས་པར་བྱེད་པ་ན (?) gacchantīnāṃ ramaṇavasatiṃ yoṣitām me.dū.344kha/1.41 5. = རྒྱལ་པོ svāmī, rājyāṅgam — svāmyamātyasuhṛtkośarāṣṭradurgabalāni ca

a.ko.2.8.17; mahat svaṃ vidyate'syeti svāmī a.vi.2.8.17 6. = བདག་པོ་ཉིད ādhipatyam — སྲིད་པའི་བདག་པོ bhuvanādhipatyam a.ka.278kha/103.24; སེམས་ནི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་བདག་པོ་ཡང་ཡིན་ཏེ cittasya cādhipatyaṃ saṃskāreṣu sū.bhā. 233ka/144; adhipatitvam — བདག་པོར་འཛིན་པ adhipatitvagrāhaḥ ma.bhā.13ka/103;

pā. adhipatiḥ 1. adhipatipratyayaḥ — རྐྱེན་ནི་བཞི་སྟེ། རྒྱུའི་རྐྱེན་དང… བདག་པོའི་རྐྱེན་ཏོ༎ catvāraḥ pratyayāḥ

hetupratyayaḥ… adhipatipratyayaśca bo.bhū.53kha/70; adhipaḥ — བྱེད་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བདག་པོར་བཤད༎ kāraṇākhyo'dhipaḥ smṛtaḥ abhi.ko.6kha/349; dra. བདག་པོའི་རྐྱེན། 2. adhipatiphalam — ཐམས་ཅད་བདག་པོ་རྒྱུ་མཐུན་དང་། /རྣམ་སྨིན་འབྲས་བུ་འབྱིན་པར་འདོད༎ sarve'dhipatiniṣyandavipākaphaladā matāḥ

abhi.ko.14ka/710; dra. བདག་པོའི་འབྲས་བུ།

avya. adhi — འདི་ལ་ཀུན་གྱི་བདག་པོ་མཐའ་ཡས་གཅིག་གཅིག་ཡོད༎ astyatra sarvamadhi kaścidananta ekaḥ jā.mā.132ka/153;

u.pa. paḥ — རི་དྭགས་ཁྱུའི་བདག mṛgayūthapaḥ a.ka.257kha/30.34.

དབང་བ་པོའམ་གཙོ་བོའི་དོན་ཏེ།