See nyams brgyad. SS 439.4.

1) courageous person [syn: gyad mi dang, 'jigs med, nyam nga med, snying stobs can, bsnyengs bral, gtum pa'i dpung pa can, stobs chen, brtul phod pa, thal byung 'gro, rnam gnon can, pha rol gnon, bag mi tsa, mi 'gong ba, tsom pa med, zhum pa mi mnga' zhe sdang ldan, g.yul ngor brtan, g.yul na brjid]; 2) Ashvagosha [one of the 'phags yul gyi chen po bzhi slob dpon dpa' bo, in W India yab bram ze che'i rig byed yan lag brgyad la byang chub pa son of the great physician seng ge gsang ba &, his consort rin chen dngos grub, from the time he was small studied the vedas &, rig byed kyi yan lag bzhi, nye ba'i yan lag bzhi, las drug etc., esp medicine, later became buddhist, named rta dbyangs, mu stegs rtag pa smra ba'i lugs la mkhas par gyur nas W buddhist pandits dang brtzad pas rta dbyangs rgyal te nang pa'i bstan pa bsnubs nas phyi pa'i lugs su bsgyur and lho phyogs su rtzod par phebs pa las, student of Nagarjuna Aryadeva, rta dbyangs dang phyi nang gi doctrines rtzod par phebs nas rta dbyangs was defeated and became buddhist, phyis su dpal mgon klu sgrub yab sras kyi slob ma,

1) courageous person, daka, hero[ic], v ra, warrior; 2) Ashvagosha

Hopkins' Translations: hero; intrepid person; ShūraOthers' Translations: {C}courageous; steadily wise; heroic spiritSanskrit: {LCh}vīra; {LCh}śūra; {C}dhīraComment: identified as Ashvaghoṣha.

vira, hero, asvaghosha, buddha hero, dakas, crazy, heroic, consort, male counterpart of dakini, intrepid, (chivalrous, fearless) person, demi-god, brave, best, courageous, valiant, medium, Pawos

1) daka, vira/ (spiritual) hero, warrior 2) Ashvaghosa, hero, heroic, warrior. ཆེན་པོ་ great warrior. male space farers, heroic spiritual being

Daka

vira/ (spiritual) hero

[1625] ... 1༽ སྙིང་སྟོབས་ཅན། ... གྲགས་མེད་དཔའ་བོ། ... དཔའ་མེད་ཀྱང་དཔའ་བོའི་ཚུལ་དང། ཆོས་མེད་ཀྱང་བླ་མའི་ཚུལ། ... ཕོ་རྒོད་པོའི་ནང་གི་དཔའ་བོ་དེ། ཡིན་མིན་འགག་ལ་གཏུགས་ན་གསལ། ... མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ལ་གྱད་མི་དང། འཇིགས་མེད། ཉམ་ང་མེད། སྙིང་སྟོབས་ཅན། བསྙེངས་བྲལ། གཏུམ་པའི་དཔུང་པ་ཅན། སྟོབས་ཆེན། བརྟུལ་ཕོད་པ། ཐལ་བྱུང་འགྲོ། རྣམ་གནོན་ཅན། ཕ་རོལ་གནོན། བག་མི་ཚ། མི་འགོང་བ། ཚོམ་པ་མེད། ཞུམ་པ་མི་མངའ་ཞེ་སྡང་ལྡན། གཡུལ་ངོར་བརྟན། གཡུལ་ན་བརྗིད་བཅས་སོ། 2༽ འཕགས་ཡུལ་གྱི་ཆེན་པོ་བཞིའི་ཡ་གྱལ་སློབ་དཔོན་དཔའ་བོ་སྟེ། རྒྱ་གར་ནུབ་ཕྱོགས་སུ་ཡབ་བྲམ་ཟེ་ཆེའི་རིག་བྱེད་ཡན་ལག་བརྒྱད་ལ་བྱང་ཆུབ་པ་སྨན་པ་ཆེན་པོ་སེང་གེ་གསང་བ་དང། ཡུམ་རིན་ཆེན་དངོས་གྲུབ་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་སྐུ་འཁྲུངས། དགུང་ལོ་ཆུང་ངུའི་དུས་ནས་བྲམ་ཟེའི་ཆོས་རིག་བྱེད་བཞི་དང། རིག་བྱེད་ཀྱི་ཡན་ལག་བཞི། ཉེ་བའི་ཡན་ལག་བཞི། ལས་དྲུག་སོགས་ལ་མཁས་པར་སྦྱངས། ཁྱད་པར་དུ་ཡབ་ལས་གསོ་བ་རིག་པ་བསླབས་པས་ཚེགས་མེད་དུ་མཁྱེན། ཕྱི་པའི་བསྟན་པ་ལ་ཞུགས། གསུང་སྙན་པས་རྟ་དབྱངས་སུ་གྲགས། མུ་སྟེགས་རྟག་པ་སྨྲ་བའི་ལུགས་ལ་མཁས་པར་གྱུར་ནས་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་ནང་པའི་པཎྜི་ཏ་རྣམས་དང་བརྩད་པས་རྟ་དབྱངས་རྒྱལ་ཏེ་ནང་པའི་བསྟན་པ་བསྣུབས་ནས་ཕྱི་པའི་ལུགས་སུ་བསྒྱུར་ཞིང་ལྷོ་ཕྱོགས་སུ་རྩོད་པར་ཕེབས་པ་ལས། སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་སློབ་མ་འཕགས་པ་ལྷ། རྟ་དབྱངས་དང་ཕྱི་ནང་གི་གྲུབ་མཐའ་རྩོད་པར་ཕེབས་ནས་རྟ་དབྱངས་ཚར་བཅད་དེ་ནང་པའི་རིང་ལུགས་སུ་བསྒྱུར། ཕྱིས་སུ་དཔལ་མགོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཡབ་སྲས་ཀྱི་སློབ་མ་མཛད། ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀྱི་གྲུབ་མཐའ་དང་སྙན་ངག་སོགས་རིག་བྱེད་ལ་ཤིན་ཏུ་མཁས་པར་གྱུར། མཚན་དཀོན་ཅོག་འབངས་ཞེས་གྲགས། སྔར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་གནོད་པའི་ལས་བྱས་པ་རྣམས་བཤགས་པའི་ཆེད་དུ་སྟོན་པ་རིན་པོ་ཆེའི་སྐྱེས་རབས་ལ་བསྟོད་པ་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་ཀྱིས་མཚོན་པའི་བསྟན་བཅོས་སྤྱི་དང། ཁྱད་པར་དུ་གསོ་བ་རིག་པའི་གཞུང་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ཆེན་པོ། ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ལ་འཇུག་པ། ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་སྙིང་པོ་བསྡུས་པ། དེའི་རང་འགྲེལ་སོགས་རིག་པའི་གནས་ལྔའི་གཞུང་མང་དུ་མཛད་པར་གྲགས་སོ། ...

(1)སྙིང་སྟོབས་ཅན། གྲགས་མེད་དཔའ་བོ། དཔའ་མེད་ཀྱང་དཔའ་བོའི་ཚུལ་དང་། ཆོས་མེད་ཀྱང་བླ་མའི་ཚུལ། ཕོ་རྒོད་པོའི་ནང་གི་དཔའ་བོ་དེ། ཡིན་མིན་འགག་ལ་གཏུགས་ན་གསལ། མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ལ་གྱད་མི་དང་། འཇིགས་མེད། ཉམ་ང་མེད། སྙིང་སྟོབས་ཅན། བསྙེངས་བྲལ། གཏུམ་པའི་དཔུང་པ་ཅན། སྟོབས་ཆེན། བརྟུལ་ཕོད་པ། ཐལ་བྱུང་འགྲོ། རྣམ་གནོན་ཅན། ཕ་རོལ་གནོན། བག་མི་ཚ། མི་འགོང་བ། ཚོམ་པ་མེད། ཞུམ་པ་མི་མངའ། ཞེ་སྡང་ལྡན། གཡུལ་ངོར་བརྟན། གཡུལ་ན་བརྗིད་བཅས་སོ། (2)འཕགས་ཡུལ་གྱི་ཆེན་པོ་བཞིའི་ཡ་གྱལ་སློབ་དཔོན་དཔའ་བོ་སྟེ། རྒྱ་གར་ནུབ་ཕྱོགས་སུ་ཡབ་བྲམ་ཟེ་ཆེའི་རིག་བྱེད་ཡན་ལག་བརྒྱད་ལ་བྱང་ཆུབ་པ་སྨན་པ་ཆེན་པོ་སེང་གེ་གསང་བ་དང་། ཡུམ་རིན་ཆེན་དངོས་གྲུབ་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་སྐུ་འཁྲུངས། དགུང་ལོ་ཆུང་ངུའི་དུས་ནས་བྲམ་ཟེའི་ཆོས་རིག་བྱེད་བཞི་དང་། རིག་བྱེད་ཀྱི་ཡན་ལག་བཞི། ཉེ་བའི་ཡན་ལག་བཞི། ལས་དྲུག་སོགས་ལ་མཁས་པར་སྦྱངས། ཁྱད་པར་དུ་ཡབ་ལས་གསོ་བ་རིག་པ་བསླབས་པས་ཚེགས་མེད་དུ་མཁྱེན། ཕྱི་པའི་བསྟན་པ་ལ་ཞུགས། གསུང་སྙན་པས་རྟ་དབྱངས་སུ་གྲགས། མུ་སྟེགས་རྟག་པ་སྨྲ་བའི་ལུགས་ལ་མཁས་པར་གྱུར་ནས་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་ནང་པའི་པཎྜི་ཏ་རྣམས་དང་བརྩད་པས་རྟ་དབྱངས་རྒྱལ་ཏེ་ནང་པའི་བསྟན་པ་བསྣུབས་ནས་ཕྱི་པའི་ལུགས་སུ་བསྒྱུར་ཞིང་ལྷོ་ཕྱོགས་སུ་རྩོད་པར་ཕེབས་པ་ལས། སློབ་དཔོན་ཀླུ་གྲུབ་ཀྱི་སློབ་མ་འཕགས་པ་ལྷ། རྟ་དབྱངས་དང་ཕྱི་ནང་གི་གྲུབ་མཐའ་རྩོད་པར་ཕེབས་ནས་རྟ་དབྱངས་ཚར་བཅད་དེ་ནང་པའི་རིང་ལུགས་སུ་བསྒྱུར། ཕྱིས་སུ་དཔལ་མགོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཡབ་སྲས་ཀྱི་སློབ་མ་མཛད། ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀྱི་གྲུབ་མཐའ་དང་སྙན་ངག་སོགས་རིག་བྱེད་ལ་ཤིན་ཏུ་མཁས་པར་གྱུར། མཚན་དཀོན་ཅོག་འབངས་ཞེས་གྲགས། སྔར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་གནོད་པའི་ལས་བྱས་པ་རྣམས་བཤགས་པའི་ཆེད་དུ་སྟོན་པ་རིན་པོ་ཆེའི་སྐྱེས་རབས་ལ་བསྟོད་པ་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་ཀྱིས་མཚོན་པའི་བསྟན་བཅོས་སྤྱི་དང་། ཁྱད་པར་དུ་གསོ་བ་རིག་པའི་གཞུང་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ཆེན་པོ། ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ལ་འཇུག་པ། ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་སྙིང་པོ་བསྡུས་པ། དེའི་རང་འགྲེལ་སོགས་རིག་པའི་གནས་ལྔའི་གཞུང་མང་དུ་མཛད་པར་གྲགས་སོ། །

( ༡ ) མི་སྙིང་སྟོབས་ཅན་ཏེ་མི་དཔའ་བོ། དཔའ་མོ། བུ་དཔའ་བོ་ཞེས་པ་ལྟ་བུ།

( ༢ ) མི་དམངས་ཀྱི་དོན་དུ་བྱས་རྗེས་བཞག་པའི་མི་སྟེ། མི་དམངས་ཀྱི་དཔའ་བོ། འཐབ་འཛིང་གི་དཔའ་བོ་ཞེས་པ་ལྟ་བུ།

( ༣ ) སྨན་དཔའ་བོ་སྟེ། རྩ་བའི་རིགས་ཀྱི་སྨན་ཞིག་གི་མིང་། དེ་ལ་མདོག་གི་སྒོ་ནས་དཔའ་བོ་དཀར་བོ་དང་། དཔའ་བོ་སེར་བོ། དཔའ་རྒོད་བཅས་ཡོད།

vi., saṃ. 1. vīraḥ — དཔའ་བོ་གླང་ཆེན་སེང་གེ་དེ། /དགྲ་ནི་རྣམ་འཇོམས་ནུས་གྱུར་ཀྱང་༎ sa vīrakuñjarahariḥ śakto'pyarividāraṇe

a.ka.27kha/3.95; śūraḥ — སྡིག་ཅན་ཁྱོད་ནི་དཔའ་བོས་ཕ་རོལ་གྱི་སྡེ་བཅོམ་པ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་དོ་མོད་ཕམ་པར་བྱས་པར་འགྱུར་རོ༎ adya tvaṃ pāpīyaṃ nirjeṣyase bodhisattvena parasainya iva śūreṇa

la.vi.162ka/243; རིན་ཆེན་ཤེས་ལ་རིན་ཆེན་དང་། /g.ཡུལ་ངོ་དག་ཏུ་དཔའ་བོ་བཞིན༎ ratnajñeṣviva ratnānāṃ śūrāṇāṃ samareṣviva

jā.mā.70ka/128; dhīraḥ — དཔའ་བོ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཟབ་མོའི་ཆོས་ཐོས་ནས། དེ་དག་བདག་དང་སེམས་ཅན་སྲོག་ཏུ་ལྟ་བ་ཀུན་མི་འབྱུང gambhīra dharma śrutva dhīra śūnyatopasaṃhitaṃ na cātmasattvajīvadṛṣṭi teṣu bhonti sarvaśaḥ

rā.pa.232kha/126; uddāma: — g.ཡུལ་དུ་དཔའ་བོ་ཡི། /གླང་པོའང vāruṇo vā raṇoddāmaḥ kā.ā.334kha/3. 9 2. śūra:, buddhasya — བྱམས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་རྣམ་པ་འདི་ལྟ་བུ་བསྐོར་ཏེ། དེ་བསྐོར་བས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ་ཞེས་བྱའོ༎…དཔའ་བོ་ཞེས་བྱའོ༎ evaṃrūpaṃ maitreya tathāgatena dharmacakraṃ pravartitam, yasya pravartanāt tathāgata ityucyate… śūra ityucyate la.vi.203kha/307;

saṃ. 1. vikramaḥ — དྲེགས་པའི་དགྲ་རྣམས་ག.ཡུལ་ངོར་ཕམ་བྱས་ནས། /ལུས་ལ་རྨ་བྱུང་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་པ་བཞིན། /དཔའ་བོ་རྣམས་ནི་དཔའ་བོའི་མཚན་གྱིས་བརྒྱན། /དེ་བཞིན་རྨ་འདི་བདག་གིས་དགའ་བཞིན་བཟོད༎ jitvā''have vidviṣataḥ sadarpān gātreṣvalaṅkāravadudvahanti

vīrā yathā vikramacihnaśobhāṃ prītyā tathemāṃ rujamudvahāmi

jā.mā.102kha/187; śauryam—གང་ཞིག་ཕུར་བུའི་ལུགས་ཀྱིས་ནི། /མ་ཕྱེ་གྲོས་ཀྱི་གསང་སྔགས་ཀྱིས། /མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱི་དཔའ་བོ་དག། /སྦྲུལ་གྱི་དུག་བཞིན་བཏང་བར་གྱུར། mantraṇābhinnamantrasya yasya nītibṛhaspateḥ

tyājitāḥ pratisāmantāḥ śauryaṃ viṣamivāhayaḥ

a.ka.48kha/5.18 2. yodha: — ཅི་ལྟར་དཔའ་བོས་གོ་བགོས་ཏེ། /ཉམ་ངའི་ག.ཡུལ་དུ་འཇུག་པ་ན༎ yathā yodhaḥ susannaddho praviśed raṇasaṅkaṭam

ma.mū.156ka/71; bhaṭa: — ཁྱི་བཞིན་དཔའ་བོ་རྗེ་ལ་གུས༎ bhartṛbhakto bhaṭaḥ śveva kā.ā.324ka/2.55; subhaṭaḥ — མིང་གིས་སྟོང་ཐུབ་ཅེས་བྱ་བ། /རྒྱལ་པོའི་དཔའ་བོ་མཁས་པ་དེས༎ nāmnā sahasrayodhīti sa rājasubhaṭaḥ kṛtī

a.ka.227ka/89.68; དཔའ་བོ་རྣམས་ཀྱི་སྡེ་འདི་ཡིས། /ནགས་ཚལ་ཆེན་པོ་བསྐོར་ནས་ནི༎ subhaṭānāmiyaṃ senā vigāhed gahanaṃ mahat

a.ka.258ka/30.41 3. vīraḥ — འདི་ནི་དཔའ་བོའི་སྟོན་མོའི་ཆོ་ག་སྟེ iti vīrabhojyaniyamaḥ vi.pra.182ka/3.202; དཔའ་བོ་ཐོད་པའི་ཕྲེང་བ་ཅན། /བདག་མེད་མས་ནི་མགུལ་ནས་འཁྱུད༎ kapālamālinaṃ vīraṃ nairātmyāśliṣṭakandharam

he.ta.23kha/76;

pā. vīra:, rasabhedaḥ ma.vyu.5037 (76kha); mi.ko.28kha; dra. དཔའ་བ།

nā. 1. śūraḥ, ācāryaḥ — སློབ་དཔོན་དཔའ་བོས་བཤད་པའི་སྐྱོན་གྱི་ཐོག་ཏུ་རྩོད་པ་ཕབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་ལན་བཏབ་པ་ཡིན་ནོ༎ yadāryaśūroktadūṣaṇasyopari codyamāpatati tatprativihitaṃ bhavati ta.pa.184ka/84 2. bhaṭa:, kaścit puruṣaḥ — བཅོམ་བརླག་ན་གར་མཁན་དང་དཔའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་སྤུན་གཉིས mathurāyāṃ naṭo bhaṭaśca dvau bhrātarau vi.va.122kha/1.11 3. vaira:, dāśaḥ — སོང་རིགས་ཀྱི་བུ་ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱུད་འདི་ཉིད་ན་གྲོང་ཁྱེར་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་དེ། དེ་ན་མཉན་པ་དཔའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་འདུག་གིས gaccha kulaputra, ihaiva dakṣiṇāpathe kūṭāgāraṃ nāma nagaram

tatra vairo nāma dāśaḥ prativasati ga.vyū.48kha/142.

སྙིང་སྟོབས་ཅན་གྱི་མིང་།