[1877] 1. ༼ཐ་མི་དད་པ༽ 1༽ གཞན་བདེ་བ་དང་ལྡན་པར་འདོད་པ། ... བྱམས་པའི་མ། ... གཉེན་ལ་བྱམས་ཤིང་དགྲ་ལ་སྡང། ... ལུག་རྫི་ལུག་ལ་བྱམས། ... བུ་ལ་བྱམས་དྲགས་ནས་ལང་དུ་ཤོར་བ། ... 2༽ གོས་ལྷམ་སོགས་ལུས་ལ་བདེ་བ། ... ཀོ་སྒ་རྟ་ལ་བྱམས། ཕྱིང་ལྷམ་རྐང་ལ་བྱམས། ... 2. ... 1༽ དམངས་གཞས་ནང་ལ་དགའ་གྲོགས་སམ་སྙིང་གྲོགས་ཀྱི་དོན་དུ་གོ་བ། ... བུ་མོ་ཆུང་འདྲིས་བྱམས་པ། སྤྱང་ཀིའི་རིགས་རྒྱུད་མིན་ནམ། ཤ་འདྲེས་ལྤགས་འདྲེས་བྱུང་ཡང། རི་ལ་ཤོར་གྲབས་མཛད་གི། ... 2༽ བྱམ་པ་དང་འདྲ། 3༽ ༼མཻཏྲི༽ རྒྱལ་བ་མ་ཕམ་པ་དང། བྱང་སེམས་བྱམས་པ། ... 4༽ ཚངས་པའི་གནས་པ་བཞིའི་ནང་གསེས། སེམས་ཅན་གང་ཞིག་ལ་དམིགས་ནས་དེ་དག་བདེ་བ་དང་ལྡན་ན་ཅི་མ་རུང་སྙམ་པ་སྟེ། གནོད་སེམས་ཀྱི་གཉེན་པོའོ། ...

(１) 〔ཐ་མི་དད་པ〕 ---1---གཞན་བདེ་བ་དང་ལྡན་པར་འདོད་པ། བྱམས་པའི་མ། གཉེན་ལ་བྱམས་ཤིང་དགྲ་ལ་སྡང་། ལུག་རྫི་ལུག་ལ་བྱམས། བུ་ལ་བྱམས་དྲགས་ནས་ལང་དུ་ཤོར་བ། ---2---གོས་ལྷམ་སོགས་ལུས་ལ་བདེ་བ། ཀོ་སྒ་རྟ་ལ་བྱམས། ཕྱིང་ལྷམ་རྐང་ལ་བྱམས། (2) ---1---དམངས་གཞས་ནང་ལ་དགའ་གྲོགས་སམ་སྙིང་གྲོགས་ཀྱི་དོན་དུ་གོ་བ། བུ་མོ་ཆུང་འདྲིས་བྱམས་པ། །སྤྱང་ཀིའི་རིགས་རྒྱུད་མིན་ནམ། །ཤ་འདྲེས་ལྤགས་འདྲེས་བྱུང་ཡང་། །རི་ལ་ཤོར་གྲབས་མཛད་གི། ---2---བྱམས་པ་དང་འདྲ། ---3---〈མཻཏྲི〉རྒྱལ་བ་མ་ཕམ་པ་དང་། བྱང་སེམས་བྱམས་པ། ---4---ཚངས་པའི་གནས་པ་བཞིའི་ནང་གསེས། སེམས་ཅན་གང་ཞིག་ལ་དམིགས་ནས་དེ་དག་བདེ་བ་དང་ལྡན་ན་ཅི་མ་རུང་སྙམ་པ་སྟེ། གནོད་སེམས་ཀྱི་གཉེན་པོའོ།

saṃ. 1. anurāgaḥ — དེ་ནས་བྲམ་ཟེ་དེ་ཆུང་མ་ལ་བྱམས་པས་བརྟན་པ་དང་ངོ་ཚ་བ་བོར་ཞིང atha sa brāhmaṇo bhāryānurāgādutsāritadhairyalajjaḥ jā.mā.54ka/63; snehaḥ — ང་ལ་བུ་ཡི་བྱམས་པ་ཡིས། /འདི་ནི་ལུས་ལ་འཁྱུད་པར་བྱེད༎ iyaṃ me putrasnehena gātreṣu samaślikṣata

a.śa.208ka/192; བུ་ལ་བྱམས་པ་ཡང་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ༎ apatyasnehādhimātratayā sū.vyā.189ka/86; prema — ཕན་ཚུན་གནོད་པ་བྱེད་ལས་རབ་ཏུ་ཟློག། /གཅིག་ལ་གཅིག་ནི་བྱམས་པ་རབ་ཏུ་བསྐྱེད༎ anyonyahiṃsāpraṇayaṃ niyacchan parasparaprema vivardhayaṃśca

jā.mā.86kha/99; hārdam — སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེས་ཉ་དེ་རྣམས་ལ་བདག་གི་བུ་སྡུག་པ་རྣམས་ལ་བྱམས་པ་བཞིན་དུ…རབ་ཏུ་ཕན་འདོགས་པར་གྱུར་ཏོ༎ iṣṭānāmiva ca sveṣāmapatyānāmupari niviṣṭahārdo mahāsattvasteṣāṃ mīnānāṃ…paramanugrahaṃ cakāra jā.mā.86kha/99; anunayaḥ — དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་དེས་བློན་པོ་དེ་ལ་བྱམས་པ་དང་བཅས་པའི་ཚིག་གིས་སྨྲས་པ atha sa rājā tamamātyaṃ sānunayamityuvāca jā.mā.11kha/11; lālasā — བུ་ལ་བྱམས་པ་འདི་མཐོང་ནས༎ dṛṣṭvemāṃ putralālasām a.śa.208kha/192; kṛpā — ཡོན་ཏན་སྣ་ཚོགས་ཚོགས་ཀྱིས་རྣམ་པར་འཕེལ། /བྱམས་པའི་བསམ་པས་རྟག་ཏུ་འགྲོ་བ་སྡུད༎ vividhaguṇagaṇairvivardhamānā jagadupagṛhya sadā kṛpāśayena

sū.a.144kha/23; prasādaḥ— ཁྲོས་དང་བྱམས་པའི་རྗེས་འབྲང་དཔལ། /རྒྱལ་པོ་གཞན་ལ་དེ་ལྟར་གྱུར༎ ityāsa tasyānyanarādhipeṣu kopaprasādānuvidhāyinī śrīḥ

jā.mā.15ka/16 2. maitrī — འདི་ལྟར་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་སེམས་ཅན་དང་ཆོས་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་པར་འདོད་དོ༎ tathā hi sattvadharmālambanādayo maitryādaya iṣyante pra.vṛ.266ka/6; maitratā — སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བྱམས་པའོ༎ maitratā sattveṣu śi.sa.157ka/151; maitram — སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བྱམས་པའི་ཡིད་དུ་གྱུར་པ་བྱམས་པའི་སྟོབས་ཞེས་བྱ་བའི་རྒྱལ་པོར་གྱུར་ཏོ༎ sarvasattvamaitramanā maitrabalo nāma rājā babhūva jā.mā.36kha/43; ཡང་རྒྱུ་གཉིས་ཀྱིས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། བསམ་པས་ནི་བྱམས་པའི་སེམས་སུའོ༎ punardvābhyāṃ kāraṇābhyāmāśayataśca maitracittatayā abhi.sa.bhā.109ka/147; vatsalatā — རྒྱལ་སྲས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དགའ་བ་དང་། /བྱམས་པ་གང་ཡིན་སྦྱོར་དང་མི་སྐྱོ་གང་༎ yatprema yā vatsalatā prayogaḥ sattveṣvakhedaśca jinātmajānām

sū.a.193kha/93; vātsalyam — ཕ་མ་གཉེན་བཤེས་ཀྱི་བསམ་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དང་འཇིག་རྟེན་བདག་ལ་བྱམས་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་བསམ་པ་ཡིན་ནོ༎ mātāpitṛbāndhavāśayaviśiṣṭaṃ lokātmavātsalyaviśiṣṭaṃ ca sū.vyā.151ka/34; sakhyam — sakhyaṃ sāptapadīnaṃ syāt a.ko.186ka/2.8.12; sakhyurbhāvaḥ sakhyam a.vi.2.8.12 3. mitram—བྱམས་ལ་སྙིང་རིང་འགྲོ་བ་གཞན་དུ་འདི་ལས་དཔག༎ mitradruhāṃ gatirataḥ parato'numeyā jā.mā.145ka/168 4. sannatiḥ — ཚུལ་ཁྲིམས་ཐོས་དང་གཏོང་དང་སྙིང་རྗེ་དུལ། /གཟི་བྱིན་བཟོད་དང་བརྟན་དང་ཤེས་རབ་བྱམས༎ śīlaśrutatyāgadayādamānāṃ tejaḥkṣamādhīdhṛtisannatīnām

jā.mā.186kha/217;

pā. maitrī, apramāṇa/brahmavihārabhedaḥ — ཚངས་པའི་གནས་པ་ནི་ཚད་མེད་པ་བཞི་སྟེ། བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་དང་དགའ་བ་དང་བཏང་སྙོམས་སོ༎ brāhmyā vihārāścatvāryapramāṇāni—maitrī, karuṇā, muditā, upekṣā ca sū. vyā.213ka/118; ཚངས་པའི་གནས་རྣམས་དྲན་པར་བྱ་སྟེ་བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་དང་དགའ་བ་དང་བཏང་སྙོམས་སོ༎ brahmavihārān smarenmaitrīkaruṇāmuditopekṣām vi. pra.31kha/4.5;

nā. maitreyaḥ 1. anāgatabuddhaḥ — འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་དུང་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱམས་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ༎ bhaviṣyati śaṅkhaścakravartī maitreyastathāgataḥ ta.pa.82ka/616 2. bodhisattvaḥ དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པས་གནས་བརྟན་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རབ་འབྱོར་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ༎ atha khalu maitreyo bodhisattvo mahāsattva āyuṣmantaṃ subhūtiṃ sthaviramāmantrayate sma a.sā.119kha/69; བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་དང…བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པ་དང mañjuśriyā ca kumārabhūtena bodhisattvena mahāsattvena…maitreyeṇa ca sa.pu.2kha/2 3. ācāryaḥ — བསྟན་བཅོས་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པའི་མཛད་པ་པོ་ནི་འཕགས་པ་བྱམས་པ་སྟེ kārikāśāstrasyāryamaitreyaḥ praṇetā ma.ṭī.189kha/3;

vi. snigdhaḥ — ལྷུང་ལ་ལྷག་པར་དམ་པ་རྣམས། /སྙིང་རྗེ་བྱམས་པའི་སྤྱན་དང་ལྡན༎ patiteṣvadhikaṃ santaḥ karuṇāsnigdhalocanāḥ

a.ka.340kha/44.47; anuraktaḥ — དེ་བྱིས་པ་ནས་རྒན་པ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པར་དགའ་བ།འདུལ བ་ལ་རྗེས་སུ་དགའ་བ།རྗེ བློན་ལ་བྱམས་པ sa bālyātprabhṛtyeva vṛddhopāsanaratirvinayānurakto'nuraktaprakṛtiḥ jā.mā.7ka/7; vatsalaḥ — བདག་ལྟར་ཕོངས་ཤིང་ཉམ་ཐག་བསྒྲལ་བའི་ཕྱིར། /སྡུག་ལ་བྱམས་པ་མྱུར་དུ་རྒྱུག་ཏེ་བཟུང་༎ abhidhāvata dīnavatsalāḥ kṛpaṇaṃ tārayituṃ javena mām

jā.mā.151kha/174; ཁྱོད་ནི་མ་བཅོལ་ལེགས་མཛད་པ། /ཁྱོད་ནི་རྒྱུ་མེད་བཞིན་དུ་བྱམས༎ avyāpāritasādhustvaṃ tvamakāraṇavatsalaḥ

śa.bu.110kha/11; peśalaḥ — གང་ཞིག་མཉེས་གཤིན་བྱམས་པའི་བློ་ཡིས་དགེ་བའི་སླད་དུ་ནི། /སྲིད་པའི་འཇིགས་རྟེན་སྐྱེས་བུ་རྣམས་ཀྱིས་མཆོག་ཏུ་རྗེས་འཛིན་དག། /འབད་པས་མཛོད་པ bhuvane bhavabhītibhājām

vātsalyapeśaladhiyaḥ kuśalāya puṃsāṃ kurvanti ye paramanugrahamāgraheṇa

a.ka.99kha/10.1; dra.— བརྩེ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་ཚད་མེད་པ་བཞིས་ཡིན་ཏེ། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་སྒྲུབ་པས་བྱམས་པ་དང anukampāmanasikāraścaturbhirapramāṇairdānādyupasaṃhāreṇa maitrāyataḥ sū.vyā.177kha/71.

Hopkins' Translations: love; Maitreya
Others' Translations: {C}friendliness; affection; friendly
Sanskrit: {LCh,C,L,MSA}maitrī; {LCh}maitreya; {C}maitra; {C}anunaya; {MSA}kṛpā; {MSA}preman; {MSA}vatsalatā; {MSA}sneha; {MSA}karuṇāyata; maitri
can refer to the future Buddha or to the founder of the Yogācāra school; these are the same person, according to some traditions

1) Maitreya, the Loving One. 2) love, loving-kindness, benevolent love; friendliness, compassion, བྱམས་. maitri, mercy, benevolence, friendly, loving. 3) བྱམས་པ་, བྱམས་པ་, བྱམས་པ་ intr. v.; to be kind [towards], be loving, be affectionate

tenderness

Loving kindness. The attitude of wishing that other beings may be happy

Maitreya. 'The Loving One.' The bodhisattva regent of Buddha Shakyamuni, presently residing in the Tushita heaven until becoming the fifth buddha of this aeon; author of five treatises preserved by Asanga

1) (Tha mi dad pa),, be kind ; 1) kind[ness] [wish that others be happy one of the four bhrama viharas ཚངས་པའི་གནས་པ་བཞི་, on regarding any sentient beings thinking why isnt it proper that these have happiness, antidote to malice]; 2) clothes shoes etc. corfortable and good for the body; 3) Dmangs gzhas nang la dga' grogs sam snying grogs kyi don du go ba, bu mo chung 'dris byams pa, spyang ki'i rigs rgyud min nam, sha 'dres lpags 'dres byung yang, ri la shor grabs mdzad gi ; 4) = byam pa; 5) Maitreya/ Manjushri [friendliness love, compassion, the loving 1 བྱམས་ maitri, mercy, benevolent, friendliness, friendly, love, loving, loving-kindness]

1) (Tha mi dad pa,, be kind; 1) kind[ness] love; 2) clothes shoes etc. comfortable and good for the body; 3) Dmangs gzhas nang la dga' grogs sam snying grogs kyi don du go ba, bu mo chung 'dris byams pa, spyang ki'i rigs rgyud min nam, sha 'dres lpags 'dres byung yang, ri la shor grabs mdzad gi; 4) in printing ink a plate; 5) Maitreya/ Manjushri

maitreya (next buddha), kindness, love, benevolence, friendliness, mercy, loving-kindness

(benevolent) love