a 'secret' way of saying the number 'seven,' used by gamblers. Norbu, Drung 229.

1) mt, hill; 2) lag sor gyi rtse mo'i sha ris nar mo; 3) part between boot legs and sole; 3) Japan

Hopkins' Translations: mountain; hill
Others' Translations: {C}people(?)
Sanskrit: {C}śaila; {MSA}parvata; {C}kuṭumba

mountain, hill, tooth, mount, seven

mountain [Mt. Meru]; mountain, hill

རི་བོ་ mountain

[2671] ... 1༽ ས་འཛིན་ཏེ། ས་སྟེང་སྤོ་མཐོ་མ། ... གངས་རི། ... ནགས་རི། ... སྤང་རི། ... བྲག་རི། ... གཡའ་རི། ... ཉིན་རི། ... སྲིབ་རི། ... རི་ལ་སྤྱི་བོས་རྡུང་བ། ... མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ལ་གྱེན་འཕྱུར་དང། མགྲིན་པ་ཅན། འགྲོ་མེད། ཆུ་སྐྱོབ། སྤོ་མཐོ། སྤྲིན་གྱི་སོ་ཅན། སྤྲིན་འཛིན། མི་གཡོ། ལ། ས་སྐྱོབ། ས་འཛིན། ས་གཞི་འཆང། སའི་ཕུར་བུ་བཅས་སོ། 2༽ ལག་སོར་གྱི་རྩེ་མོའི་ཤ་རིས་ནར་མོ། ... 3༽ ལྷམ་གྱི་ཡུ་བ་དང། མཐིལ་གཉིས་དབར་དུ་ཡོད་པའི་ཆ་ཤས་དེའི་མིང། ...

(１) ས་འཛིན་ཏེ། ས་སྟེང་སྤོ་མཐོ་མ། གངས་རི། ནགས་རི། སྤང་རི། བྲག་རི། གཡའ་རི། སྲིབ་རི། རི་ལ་སྤྱི་བོས་རྡུང་བ། མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ལ་གྱེན་འཕྱུར་དང་། མགྲིན་པ་ཅན། འགྲོ་མེད་ཆུ་སྐྱོབ། སྤོ་མཐོ། སྤྲིན་གྱི་སོ་ཅན། སྤྲིན་འཛིན། མིག་གཡོ། ལ། ས་སྐྱོབ། ས་འཛིན། ས་གཞི་འཆང་། སའི་ཕུར་བུ་བཅས་སོ། (２) ལག་སོར་གྱི་རྩེ་མོའི་ཤ་རིས་ནར་མོ། (3) ལྷམ་གྱི་ཡུ་བ་དང་། མཐིལ་གཉིས་དབར་དུ་ཡོད་པའི་ཆ་ཤས་དེའི་མིང་།

༡ ས་ངོས་ནས་ཡར་མཐོན་པོར་འཕགས་པའི་ས་རྡོའི་ཕུང་བོ་ཆེན་པོའི་མིང་སྟེ། གངས་རི། བྲག་རི། རྫ་རི་ཞེས་པ་ལྟ་བུ།

༢ མིས་གསོ་སྐྱོང་མ་བྱས་པའམ་དབང་དུ་མ་འདུས་པའི་དོན་ལ་འཇུག་པ་ནི། རི་བྱ། རི་སྤྱང། རི་སྐྱེས་རྩི་ཤིང་ཞེས་པ་ལྟ་བུ།

saṃ. 1. = རི་བོ parvataḥ — རི་ལས … དུ་བ་དག་མཐོང་ནས parvate dhūmamālokya a.ka.282ka/105.5; བྱང་ཕྱོགས་ལོགས་ཀྱི་ཕྱོགས་ཆ་ན། /སྤོས་ངད་ལྡང་བའི་རི་བོ་ཡོད༎ uttare'smin diśo bhāge parvato gandhamādanaḥ

la.vi.187ka/284; སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པའི་རི་རྣམ་པར་འཇོམས་པའི་ཡེ་ཤེས ( ཆེན་པོ ) རྡོ་རྗེའི་མཚོན་ཆ་མངའ་བ sarvasattvakleśaparvatavinirbhedanamahājñānavajrapraharaṇaḥ ga.vyū.161kha/244; giriḥ — འདིར་མི་འགྲོ་བའི་སྒྲས་འགྲོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཤིང་དང་རི་ལ་འདོད་དོ༎ agaśabdenātra ‘na gacchanti’ iti kṛtvā taravo girayaścābhipretāḥ ta.pa.307kha/329; རི་དང་འབབ་ཆུ་དང་རྫིང་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་མཛེས་པར་བྱས་པའི་ཡུལ vividhagirinadītaḍāgopaśobhitaṃ janapadam la.a.91ka/38; པད་མའི་སྐུད་པ་བས་ཀྱང་ཕྲ། /རི་བོ་ལས་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་བརླིང་། /རྒྱ་མཚོ་བས་ཀྱང་ཟབ་པ་སྟེ། /བདེ་བླག་ཏུ་ནི་འཐོབ་མ་ཡིན༎ sūkṣmā mṛṇālatantubhyo giribhyo'pi garīyasī

samudrebhyo'pi gambhīrā sā sukhena na labhyate

a.ka.159ka/17.26; adriḥ — ཤིན་ཏུ་མཐོ་བའི་རི་ཡི་རྩེ་མོར་འཛེགས་ནས་ལུས་ནི་རབ་ཏུ་བཏང་བར་གྱུར༎ āruhyādriśiraḥ samunnatataraṃ dehaṃ samutsṛṣṭavān a.ka.32kha/53.51; བསིལ་བའི་རི་ནི་ལག་པའི་རུས་པའོ༎ śītādriḥ karāsthīni vi.pra.235ka/2.35; ཁོར་ཡུག་རི་བོའི་ཁོངས་སུ cakravālādrikuñjeṣu kā.ā.325ka/2.98; a.ko.153ka/2.3.1; narāṇāmupajīvanīyatvād adyata ityadriḥ

ada bhakṣaṇe a.vi.2.3.1; acalaḥ — ཚ་ཟེར་ཅན་ནི་ཡོངས་ངལ་བཞིན། /ནུབ་ཀྱི་རི་དང་ཉེ་བར་སླེབ༎ avāpāstācalopāntaṃ pariśrānta ivāṃśumān

a.ka.65kha/6.144; གང་ཞིག … རི་བོ་སུལ་བཅས་དག་ལ … འགོང་བྱེད་པ༎ yadacalāḥ śvabhraiḥ saha…laṅghyante a.ka.53kha/6.2; śailaḥ — མགོ་ཆེན་ཞེས་པའི་རི་བོ་ལ། /རྩོམ་པ་ཆེན་པོ་དག་གིས་འཛེགས༎ urumuṇḍābhidhaṃ śailamāruroha mahodyamaḥ

a.ka.156ka/71.13; བརྟན་པ་འཛིན་མའི་གཞི་ལ་གླིང་དང་རི་དང་རྒྱ་མཚོ་རྣམས་ཞེས་པ་ནི sthiradharaṇitale dvīpaśailāḥ samudrā iti vi.pra.166kha/1.11; agaḥ — ལུས་དང་རི་སོགས་ཆོས་ཅན་ལ། /གལ་ཏེ་དེ་འདྲ་ཉིད་སྣང་ན༎ tādṛgeva yadīkṣyeta tanvagādiṣu dharmiṣu

ta.sa.4ka/60; རི་ནི་རི་བོའམ་ཤིང་ངོ་༎ agāḥ parvatāḥ, vṛkṣā vā ta.pa.171ka/60; nagaḥ — རི་ཡི་རི་དྭགས་ཆུང་མ་ལྟར་རྨོངས་ཕ་རོལ་བསླུ་ལ་མཆོག་ཏུ་སྒྲིན༎ nagamṛgavadhūmugdhāstīkṣṇāḥ paraṃ paravañcane a.ka.369ka/32.49; dharaṇīdharaḥ — དེ་ནས་ས་དང་རི་རྣམས་ག.ཡོས་པར་གྱུར༎ ākampayannatha dharāṃ dharaṇīdharāṃśca jā.mā.183ka/212; dharādharaḥ — དེ་ནས་རི་དང་བཅས་པའི་ས་ཆེན་ག.ཡོས༎ tataścakampe sadharādharā dharā jā.mā.13ka/13; bhūdharaḥ — བསགས་པའི་ངོ་བོའི་རི་ལ་སོགས་པ་ལ་ཕྱོགས་ཆའི་དབྱེ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ༎ bhūdharādipracitarūpāṇāṃ digbhāgabhedasya vidyamānatvāt ta.pa.113ka/677; ཁྱོད་ལུས་ཤ་ཡི་རི་བོ་ནི། /དབེན་པའི་སྣང་བ་དག་གི་སྤྲིན༎ vivekālokajaladaḥ kāyo'yaṃ māṃsabhūdharaḥ

a.ka.243ka/28.31; bhūmidharaḥ — ས་འཛིན་རི་དང་རྒྱལ་པོ་ལའོ༎ bhūbhṛd bhūmidhare nṛpe a.ko.222ka/3.3.61; bhūmidharaḥ parvataḥ a.viva.3.3.61; mahīdharaḥ — རི་ཡི་རྩེ་མོ śṛṅgāṇi mahīdharāṇām jā.mā.202kha/235; རིན་ཆེན་རི་བོ་དང་ནི་དེ་བཞིན་དུ། /ནགས་ཚལ་ས་ཕྱོགས་དབེན་ཞིང་ཉམས་དགའ་དང་༎ mahīdharā ratnamayāstathā'nye vanapradeśāśca vivekaramyāḥ

bo.a.3kha/2.3; mahībhṛt — རི་བོ་འདི་ཡི་ག.ཡང་ས་འདི། /རྡོ་བ་ཡི་ནི་ཞུན་གྱིས་ཁྱབ༎ pāṣāṇabhedavyāpto'yaṃ prāgbhāro'sya mahībhṛtaḥ

a.ka.267kha/32.27; śikharī — མཚོ་ཆུ་དྲི་མ་མེད་པའི་འགྲམ་ན་གནས་པའི་ཤིང་དང་རི་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་བརྙན vimalasalile sarasi taṭāntasthitaśākhiśikhariṇāṃ pratibimbāni ta.pa.129kha/710; གངས་ཀྱི་རི་བོ་རླུང་གིས་བསྐྱོད་པར་མི་ནུས་བཞིན། /རབ་ཏུ་སྦྱིན་ལ་བདག་གིས་བསྐྱོད་པར་མ་ནུས་སོ༎ himāvadātaḥ śikharīva vāyunā na yatpradānādasi kampito mayā

jā.mā.25ka/29; grāvā a.ko.153ka/2.3.1; grasyate kāleneti grāvā

grasu adane a.vi.2.3.1; nākuḥ — ནཱ་ཀུ་གྲོག་མཁར་རི་བོ་དང་། /ཐུབ་པའི་བྱེ་བྲག་རྣམས་ལ་འོ༎ śrī.ko.164kha 2. parvatabodhakapūrvapadamātram — ལང་ཀའི་རི་མ་ལ་ཡ་ལ་གཟིགས་ཏེ … འཛུམ་པ་མཛད་དོ༎ laṅkāmalayamavalokya smitamakarot la.a.56ka/1 3. = བདུན agaḥ, sapta — པ་སངས་ལ་ནི་རི་དང་རྒྱལ་བ་མིག་ཅེས་པ་ཉིས་སྟོང་ཉིས་བརྒྱ་བཞི་བཅུ་རྩ་བདུན་དུ་འགྱུར་རོ༎ bhārgave'go jinākṣau saptacatvāriṃśadadhikadviśatadvisahasraṃ bhavati vi.pra.201ka/1.80 4. = བདུན་པ giriḥ, saptamī— རི་བོ་ཞེས་པ་བདུན་པར་འགྱུར་ཏེ giririti saptamī bhavati vi.pra.154kha/3.102 5. = རི་མོ citram — རི་མཁན་ལས་སྐྱེས་རི་མོ་ནི༎བྱ ལའང་དེ་བཞིན་ཅི་ལྟར་ཡིན༎ citraṃ citrakarājjātaṃ patatriṣvapi kiṃ tathā

pra.a.48ka/55;

pā. dharaṇaḥ, o ṇam, parimāṇaviśeṣaḥ — ཡུངས་ཀར་ལ་ནི་རྡུལ་ཕྲན་དུ། /འོལ་མ་སེ་ལ་ཡུངས་ཀར་དུ། /རི་གཅིག་ལ་ནི་འོལ་སེ་དུ། /ནས་གཅིག་ལ་ནི་རི་དུ་ཡོད། /ཞོ་གཅིག་ལ་ནི་ནས་དུ་ཡོད༎ sarṣape hyaṇavaḥ kyanto rakṣikā sarṣapāḥ kati

katirakṣiko bhavenmāṣo dharaṇaṃ māṣakāḥ kati

la.a.66kha/15;

nā. giriḥ, nāgarājaḥ — དེའི་ཚེ་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་ན་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རི་བོ་དང་ཡིད་འོང་གཉིས་ཕྲད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དུས་སྟོན་བྱུང་སྟེ tena khalu samayena rājagṛhe nagare girivalgusamāgamo nāma parva pratyupasthitam a.śa.200ka/185; girikaḥ — ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རི་བོ giriko nāgarājā ma.vyu.3253 (56kha).

རི་བདུན sapta parvatāḥ/śailāḥ — 1. འོད་སྔོན nīlābhaḥ, 2. མནྡར་རི mandrādriḥ, 3. ནི་ཥ་ཊ niṣadaḥ, 4. ནོར་བུའི་འོད་ཟེར maṇikaraḥ, 5. དྲོ་ཎ droṇaḥ, 6. བསིལ་རི śītādriḥ, 7. རྡོ་རྗེ vajraḥ vi.pra.169kha/1.16; vi.pra.166kha/1.11.

1 ས་འཛིན་ཏེ། ས་སྟེང་སྤོ་མཐོ་མ། གངས་རི། ནགས་རི། སྤང་རི། བྲག་རི། གཡའ་རི། ཉིན་རི། སྲིབ་རི། རི་ལ་སྤྱི་བོས་རྡུང་བ། མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ལ་གྱེན་འཕྱུར་དང༌། མགྲིན་པ་ཅན། འགྲོ་མེད། ཆུ་སྐྱོབ། སྤོ་མཐོ། སྤྲིན་གྱི་སོ་ཅན། སྤྲིན་འཛིན། མི་གཡོ། ལ། ས་སྐྱོབ། ས་འཛིན། ས་གཞི་འཆང༌། སའི་ཕུར་བུ་བཅས་སོ། 2 ལག་སོར་གྱི་རྩེ་མོའི་ཤ་རིས་ནར་མོ། 3 ལྷམ་གྱི་ཡུ་བ་དང༌། མཐིལ་གཉིས་དབར་དུ་ཡོད་པའི་ཆ་ཤས་དེའི་མིང༌།