See Sa Pan in 145 V 375c.6 ff. He refers to work by Grags-pa-rgyal-mtshan (1147-1216). Here the translation 'archetype' works well for rigs bdag. Rigs lnga and rigs brgya in Sdom-gsum comm. by Ngag-dbang-chos-grags 337 ff, 332.6, 405 ff. Namdak.

1) lineage/ family/ clan, race, nationality caste, bloodline, extraction, birth, born, descent, noble, potential, class, gene [spiritual genes]; 2) row, rank stage; 3) subject, content, class, kind, type, variety, category, aspect; 4) way of composing verse; 5) status; 6) specific spiritual/ enlightened/ Buddha family; 7) Buddha nature; 8) nature, སྙིང་པོ་; 9) reason; 10) certain [in end of sentence it is certain!]; 11) will understand; 12) causal ground; 13) possibility, capability, potential; 14) philosophy; 15) realm syn khams; 16) appropriateness; 17) gotra; 18) [be] OK

1) khyim gyi lineage/ family/ clan [//chos rigs btsan po,//pha'i rigs, /mi rigs,//bod rigs,//rgya rigs,//theg chen gyi rigs]; 2) row, rank stage [//dpon rigs,//'bangs rigs,//'gro ba rigs drug //rigs mi mthun pa]; 3) subject, content, class, kind, family [skad rigs,//yig rigs,//'bru rigs,//phyugs rigs,//sangs rgyas rigs lnga,//rgyal chen rigs bzhi,//rigs su gtogs pa]; 4) way of composing verse, many shlokas yod pa de bya ba'i tsig gcig gis could all beclarified ; 1) kinds, varieties, types, aspects; 2) caste, bloodline, lineage, extraction, birth, descent, lineage, family, noble, potential, class, gene [spiritual genes], type, category, status; 2) specific spiritual family, Buddha family; 3) Buddha nature; 4) nature, syn སྙིང་པོ་; 5) reason (6) certain [in end of sentence it is certain! (7) will understand (8) causal ground (9) possibility, capability, potential (10) philosophy (11) realm syn khams (12) appropriateness (13) gotra, here go comes from guna, quality Tra means to protect So gotra means to protect the qualities ཡོན་ཏན་སྐྱོབ་པ་ Can also mean potential or seed- born, nature, kinds, varieties, types, aspects, caste, bloodline, lineage, family, class, gene [spiritual genes], type, category, status enlightened-family, cf buddha-family

1) lineage/ family/ clan, race, nationality caste, bloodline, extraction, birth, born, descent, noble, potential, class, gene [spiritual genes]; 2) row, rank stage; 3) subject, content, class, kind, type, variety, category, aspect; 4) way of composing verse; 5) status; 6) specific spiritual/ enlightened/ Buddha family; 7) Buddha nature; 8) nature, སྙིང་པོ་; 9) reason; 10) certain; 11) will understand; 12) causal ground; 13) possibility, capability, potential; 14) philosophy; 15) realm = khams; 16) appropriateness; 17) gotra; 18) [be] OK

Hopkins' Translations: type; kind; lineage; reasoning{D1}; feasible; suitable; social stratumOthers' Translations: {C}family; clan; grows; has become; (there has been) born; birth; species; different varietiesSanskrit: {L,MSA,MV}gotra; {LCh,MSA,C}kula; {LCh,C}jāti; {C}jāta; {MSA}(√arh): arhati; {MSA}dhātu; {MSA}dhātuka; {MSA}yukta-rūpa; yuktā; varṇa

kula, reasoning, logical investigation, philosophy, it stands to reason that, it is certain, caste, kind, species, tribe, type, essence, variety, nature, realm, status, sorts, modes, ways, lineage, background, family, nationality, action patterns, spiritual heritage, affinity with being, patterns of existence, followers, buddha families, SA rigs chad kyi rigs, de bzhin gshegs pa'i rigs, pad ma'i rigs, rdo rje'i rigs, las kyi rigs, rin chen rigs, sad pa'i rigs, breed, culture, spiritual descent, race, relationship, caste, class in society, rank, kind, species, some, certain, diverse, custom, routine, kind, category, thing, race, ethnic group, nationality, potential for awakening, specific qualities, a certain type of person

kinds, types [ggd]

1) kinds, varieties, types, aspects. 2) caste, bloodline, lineage, extraction, birth, descent, lineage, family, noble, potential, class, gene [spiritual genes], type, category, status. 2) specific spiritual family, Buddha family. 3) Buddha nature. 4) nature. Syn སྙིང་པོ་ 5) reason. 6) certain [in end of sentence. it is certain!. 7) will understand. 8) causal ground. 9) possibility, capability, potential. 10) philosophy. 11) realm. Syn khams. 12) appropriateness. 13) gotra, here go comes from guna, quality. Tra means to protect. So gotra means to protect the qualities ཡོན་ཏན་སྐྱོབ་པ་ Can also mean potential or seed; family, class, type, noble, potential; possible storied/ qualified; enlightened-family. born, nature, kinds, varieties, types, aspects, caste, bloodline, lineage, family, class, gene [spiritual genes], type, category, status. Buddha nature, nature. Syn སྙིང་པོ་ reason, certain [in end of sentence. it is certain!. will understand, causal ground, possibility, capability, potential, philosophy, realm. Syn khams, appropriateness; family/ (character) type/ kind/ species; family trait - (in sense of buddha nature); reasoning; category; gotra, potential or seed. families. potential; 'phags pa'i rigs - noble potential

རིགས་རྒྱུད་ (in sense of buddha nature) spiritual affinity/ birthright; inborn family trait (in general sense) family/ (character) type/ kind/ species

[2686] ... 1༽ ཁྱིམ་གྱི་རྒྱུད་དང་རུས། ... ཆོ་རིགས་བཙན་པོ། ... ཕའི་རིགས། ... མའི་རིགས། ... མི་རིགས། ... བོད་རིགས། ... རྒྱ་རིགས། ... ཐེག་ཆེན་གྱི་རིགས། ... ཐེག་ཆུང་གི་རིགས། ... 2༽ གྲལ་རིམ་དང། རིམ་པ། ... དཔོན་རིགས། ... འབངས་རིགས། ... འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་... རིགས་མི་མཐུན་པ། ... 3༽ སྐོར་དང། ཁོངས། ... སྐད་རིགས། ... ཡིག་རིགས། ... འབྲུ་རིགས། ... ཕྱུགས་རིགས། ... སངས་རྒྱས་རིགས་ལྔ། ... རྒྱལ་ཆེན་རིགས་བཞི། ... རིགས་སུ་གཏོགས་པ། ... 4༽ ཚིགས་བཅད་རྩོམ་ཚུལ་ཞིག་སྟེ། ཤོ་ལོ་ཀ་དུ་མ་ཡོད་པ་དེ་བྱ་བའི་ཚིག་གཅིག་གིས་ཐམས་ཅད་གསལ་ནུས་པ། ...

(１) ཁྱིམ་གྱི་རྒྱུད་དང་རུས། ཆོ་རིགས་བཙན་པོ། ཕའི་རིགས། མའི་རིགས། མི་རིགས། བོད་རིགས། རྒྱ་རིགས། ཐེག་ཆེན་གྱི་རིགས། ཐེག་ཆུང་གི་རིགས། (２) གྲལ་རིམ་དང་། རིམ་པ། དཔོན་རིགས། འབངས་རིགས། འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག རིགས་མི་མཐུན་པ། (3) སྐོར་དང་། ཁོངས། སྐད་རིགས། ཡིག་རིགས། འབྲུ་རིགས། ཕྱུགས་རིགས། སངས་རྒྱས་རིགས་ལྔ། རྒྱལ་ཆེན་རིགས་བཞི། རིགས་སུ་གཏོགས་པ། (4) ཚིགས་བཅད་རྩོམ་ཚུལ་ཞིག་སྟེ། ཤོ་ལོ་ཀ་དུ་མ་ཡོད་པ་དེ་བྱ་བའི་ཚིག་གཅིག་གིས་ཐམས་ཅད་གསལ་ནུས་པ། དབྱིན་སྐད་དུ་ classཟེར།

༡ རྣམ་གྲངས་སོ་སོའམ་སྣ་ག་སོ་སོར་ཕྱེ་བའི་ཚན་ཁག་གི་མིང་སྟེ། སྒོ་ཕྱུགས་རིགས་མཐུན། ལོ་ཏོག་རིགས་མི་འདྲ་བ། བཟོ་ལས་རིགས་མང་ བོ ། ལྕགས་རིགས་མདོག་མི་འདྲ་བ་ཞེས་པ་སོགས་ལྟ་བུ།

༢ འོས་པའམ་རུང་བའི་དོན་ཏེ། ཁྲིམས་འགལ་གྱི་བྱ་སྤྱོད་བྱེད་མི་རིགས། ཚིག་ངན་བཤད་རིགས་སམ་ལྟ་བུ།

༣ ཁྱད་ཆོས་ཐུན་མོང་བ་ཡོད་པའི་ཁོངས་གཏོགས་ཀྱི་མིང་སྟེ། མི་རིགས། བོད་རིགས། རྒྱ་རིགས། རིགས་རུས ་ཞེས་པ་སོགས་ལྟ་བུ།

༤ རིགས་པ་ཞེས་པའི་ཚིག་བསྡུས་པ།

saṃ. 1. kulam

i. = རིགས་རྒྱུད vaṃśaḥ — ཉི་མའི་རིགས་ཀྱི་རྒྱན་གྱུར་གྲགས་པའི་གཏེར། /དཔལ་ལྡན་ས་བདག་མྱ་ངན་མེད་པ་བྱུང་༎ yaśonidhiḥ sauryakulāvataṃsaḥ śrīmānaśokaḥ kṣitipo babhūva

a.ka.50ka/59.2; གོའུ་ཏམ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས། /ཤཱ་ཀྱའི་རྒྱལ་པོའི་རིགས་ལས་འཁྲུངས༎ gotamo bhagavān buddhaḥ śākyarājakulodbhavaḥ

a.ka.187ka/21.31; བུ་བྱུང་ན་རིགས་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འགྱུར putrotpattau kulāvyuparatatā vartate ma.ṭī.264kha/117; དྲི་ཟའི་རིགས་ལས་བྱུང་བ gandharvakulasambhavā kā.ā.333ka/2.322; བྲམ་ཟེའི་རིགས་སུ་སྐྱེ་བ་བླངས༎ jagrāha brāhmaṇakule janma a.ka.224ka/24.179; དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་སུ་སྐྱེ་བ་དང tathāgatakule janma sū.vyā.143kha/22; vaṃśaḥ — མཚན་ནི་ཟླ་བ་སྐྱབས་ཞེས་བྱ། /ཟླ་བའི་རིགས་ལས་དེ་སྐྱེས་སོ༎ somagupteti nāmnā'sau somavaṃśasamudbhavaḥ

la.a.188kha/159; དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་རིགས་མི་འཆད་པར་བྱ་བ་ལ་བརྩོན་པ་ལས་མི་ཕྱེད་པ na bhidyate triratnavaṃśānupacchedaparākramāt śi.sa.104ka/103; འཕགས་པའི་རིགས་བཞི་དང་མཐུན་པར་བྱེད་པ caturṇāmāryavaṃśānāmanuvartanatā rā.pa.233kha/127; དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་སུ་ངེས་པ tathāgatavaṃśaniyataḥ bo.bhū.169ka/223; anvayaḥ — བུ་མོ་འདི་ནི་གྲུབ་རིགས་ཆུ་གཏེར་གྱི། /ཟླ་བ་གྲུབ་བདག་སྣ་ཚོགས་ནོར་གྱི་སྟེ༎ siddhānvayāmbhodhisudhākarasya viśvāvasoḥ siddhapateḥ suteyam

a.ka.297ka/108.53; རིགས་ནི་ཤེས་རབ་དང་ཐབས་ཀྱི་བདག་ཉིད་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཏེ་རིགས་དེ་གང་གིས་སྤངས་པ་དེ་ནི་རིགས་མེད་པ་སྟེ anvayaḥ prajñopāyātmako grāhyagrāhakalakṣaṇo dharmaḥ, so'nvayo nirasto yenāsau niranvayaḥ vi.pra.119ka/1, pṛ.17; gotram — རྒྱུད་དང་རིགས་དང་ཆོ་འབྲང་དང་། /རུས་དང་རྩ་ལག་རྗེས་སྐྱེས་དང་། /བཾ་ཤ་རྩ་བྲིད་བརྒྱུད་པ་འོ༎ santatirgotrajananakulānyabhijanānvayau

vaṃśo'nvavāyaḥ santānaḥ a.ko.180kha/2.7.1; gūyate śabdyate gārgyo vasiṣṭha iti gotram

guṅ avyakte śabde a.vi.2.7.1; བྱམས་པའི་རིགས་སུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་སུ་འགྱུར༎ maitreyagotro bhagavān bhaviṣyati sa.pu.12ka/19; བཅུ་གསུམ་དེ་དག་རིམ་པ་ཡིས། /རིགས་ལྡན་རིགས་ལ་འབྱུང་བར་འགྱུར༎ kalkigotre bhaviṣyanti trayodaśānye krameṇa te

vi.pra.127kha/1, pṛ.25; ཤ་ཟའི་རིགས་སུ་སྐྱེས་པ་རྣམས༎ཤ འཚལ་བར་ཡང་ཇི་ལྟར་འགྱུར༎ kravyādagotrasambhūtā māṃsaṃ bhakṣyanti kena vai

la.a.65kha/13; འཕགས་པའི་རིགས་སམ་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་རིགས āryagotrasya vā bālapṛthagjanagotrasya vā la.a.98ka/44

ii. sajātīyagaṇaḥ— འབྲོག་དགོན་པ … རི་དྭགས་ཀྱི་རིགས་མང་པོ་གནས་པ araṇyavanapradeśe… vividhamṛgakulādhivāse jā.mā.145kha/169; ཕྱི་རོལ་དུ་ཆུའི་སྐྱེ་གནས་སྲིན་བུའི་རིགས་ལ་སོགས་པ་དྲོད་གཤེར་ལས་སྐྱེས་པ bāhye udakayoniḥ kṛmikulādayaḥ saṃsvedajāḥ vi.pra.234kha/2.34; ཉ་རིགས་དེ་དག་རབ་ཏུ་དར་བར་གྱུར༎ vṛddhiṃ parāṃ mīnakulaṃ jagāma jā.mā.86kha/99; སྤྲིན་གྱི་རིགས་ཏེ་སྤྲིན་ཚོགས ghanakulaṃ meghavṛndam vi.pra.73ka/4.136

iii. = རིགས་མཐོན་པོ uccakulam — རིགས་སུ་སྐྱེ་དང་དམ་ཚིག་ཅན། /སྨྱོ་མེད་ཀྱེ་ཡི་རྡོ་རྗེ་སྟོན། /བླ་མ་ལ་གུས་སྙིང་རྗེར་ལྡན། /སྐྱེ་ཞིང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བར་ཤོག༎ kulajanmā'nunmādī samayī hevajradeśakaḥ

kṛpavān gurubhaktaśca bhaveyaṃ janmajanmani

he.ta.27ka/90; ཡོན་ཏན་མཆོག་སྤངས་རྣམས་ལ་གཟུགས་ཀྱིས་ཅི། /ཚུལ་ཁྲིམས་བཏང་བ་རྣམས་ལ་རིགས་ཀྱིས་ཅི༎ rūpeṇa kiṃ sadguṇavarjitānāṃ kulena kiṃ śīlavināśakānām

a.ka.54ka/59.40 2. = ཁམས gotram

i. dhātuḥ — རིགས་ཀྱི་དོན་ནི་ཁམས་ཀྱི་དོན་ཏེ། དཔེར་ན་རི་འགའ་ཞིག་ལ་ལྕགས་དང་ཟངས་དང་དངུལ་དང་གསེར་ལ་སོགས་པ་རིགས་མང་པོ་དག་ཡོད་པ་ལ་ཁམས་ཞེས་བརྗོད་པ gotrārtho dhātvarthaḥ

yathaikasmin parvate bahūnyayastāmrarūpyasuvarṇādigotrāṇi dhātava ucyante abhi.bhā.35kha/59; གསེར་གྱི་རིགས་ཆེན་པོ་ནི་གསེར་རྣམ་པ་བཞིའི་གནས་སུ་འགྱུར་ཏེ mahāsuvarṇagotraṃ hi caturvidhasya suvarṇasyāśrayo bhavati sū.vyā.138ka/13; ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེའི་རིགས maṇigotrāt ra.vyā.76kha/5; གསེར་དང … རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་ཞིང་སྐྱེ་བ་དང་རིགས་དང་འབྱུང་ཁུངས་དང་རིན་ཐང་གི་རྒྱུས་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང suvarṇa…sarvaratnasambhavotpattigotrākaramūlyajñāneṣu ga.vyū.275kha/354; ཆོས་དཀར་པོ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བས་རིགས་ལྟ་བུའོ༎ gotrabhūtaṃ sarvaśukladharmasambhāvanatayā ga.vyū.311ka/397

ii. = གདུང kāśyapādeḥ gotram — ཅི་རིགས་པར་འཇིག་རྟེན་གྱིས་རྒྱལ་རིགས་བཀུར་བའི་ཚེ་ནི་རྒྱལ་རིགས་སུ་འབྱུང་ལ། བྲམ་ཟེ་བཀུར་བའི་ཚེ་ནི་བྲམ་ཟེར་རོོ༎ དུས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འོད་སྲུངས་ལ་སོགས་པའི་རིགས་དང་གཽ་ཏ་མ་ལ་སོགས་པའི་རིགས་སུ་ཡང་འབྱུང་ངོ་༎ yathāsambhavaṃ kṣatriyaguruke loke kṣatriyā bhavanti, brāhmaṇaguruke brāhmaṇāḥ

yathākālameva ca kāśyapādigotrāḥ

gautamagotrāśca abhi.sphu.273ka/1096; ང་ནི་ཀཱ་ཏྱཱ་ཡ་ནའི་རིགས། /གཙང་མའི་གནས་ནས་བྱུང་བ་སྟེ། /མྱ་ངན་འདས་པའི་གྲོང་འགྲོ་བའི། /ཆོས་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྟོན༎ kātyāyanasya (nasa)gotro'haṃ śuddhāvāsādviniḥsṛtaḥ

deśemi dharmaṃ sattvānāṃ nirvāṇapuragāminam

la.a.187ka/158

iii. = ཚོགས gaṇaḥ — དེ་ན་རྗེས་སུ་གནང་བ་ཐོབ་ནས་སླར་ཡང་ཚོགས་ཀྱི་འདུས་པར་ཞེས་པ་རིགས་ཀྱི་དབུས་སུ་སྔར་ཐུ་བོའི་མིང་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆུང་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། གཞོན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ༎ tatrājñāṃ labdhvā hi bhūyo vrajati gaṇakule gotramadhye yaḥ prāg jyeṣṭhanāmā sa laghutvaṃ vrajati kaniṣṭho bhavati vi.pra.153kha/3.101; kulam — རྣམ་པར་སེལ་བ་དང་སའི་སྙིང་པོ་དང་འཇིག་རྟེན་དབང་ཕྱུག་དང་ནམ་མཁའི་སྙིང་པོ་སྟེ་འདི་རྣམས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་སོ༎ viṣkambhikṣitigarbhalokeśvarakhagarbha etāni bodhisattvakulāni vi.pra.74ka/4.139; ད་ནི་ཚོགས་ཀྱི་རིགས་རྣམས་ཀྱིས་ཞི་བ་ལ་སོགས་པ་འགྲུབ་པར་གསུངས་པ idānīṃ gaṇakulaiḥ śāntyādisiddhirucyate vi.pra.73kha/4.139

iv. = རྟེན pratiṣṭhā — ཡེ་ཤེས་རྩོལ་བ་མི་མངའ་བར། /འཇུག་པས་རྟེན་ལ་རིགས་ཤེས་བྱ༎ jñānasyāyatnavṛtteśca pratiṣṭhā gotramucyate

abhi.a.5kha/1.39 3. = རི་བོ gotraḥ, parvataḥ — ནོར་བུ་མུ་ཏིག་གསེར་འབྱུང་བའི། /རིགས་རྣམས་སུ་ཡིས་རབ་ཏུ་བྱུང་༎ kena pravartitā gotrāḥ suvarṇamaṇimuktajāḥ

la.a.65ka/12 4. varṇaḥ, brāhmaṇādayaḥ — དེ་ཤིན་ཏུ་རིགས་བཞི་པོ་རྣམ་པར་དག་པར་འདོད so'tyarthaṃ cāturvarṇaviśuddhiṃ rocayati vi.va.124kha/1.13; དེ་ཚེ་བྲམ་ཟེའི་རིགས་ལ་ནི། /སྐྱེ་བོ་རྣམས་ནི་དགའ་བར་འགྱུར༎ bhaviṣyanti tadā kāle dvijavarṇaratā janā

ma.mū.300ka/466; jātiḥ — སྐུ་ཚེ་དང་རིགས་དང་གདུང་དང་སྐུ་བོང་ཚོད་དུ་མཛད་པ་ལས་ནི་བྱེ་བྲག་ཡོད་དེ … རྒྱལ་རིགས་དང་བྲམ་ཟེའི་རིགས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར āyurjātigotrapramāṇakṛtastu bhedo bhavati…kṣatriyabrāhmaṇajātibhedāt abhi.bhā.57kha/1096 5. jātiḥ

i. = རྣམ་པ prakāraḥ — སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་ཡོད་པའི་མེ་ཏོག་གི་རིགས་ལས་དེ་ན་མེད་པ་གང་ཡང་མེད་དོ༎ nāsti sā kācittrisāhasramahāsāhasre lokadhātau puṣpajātiryā tatra nāsti a.sā.426kha/240; ཤིང་གི་རིགས་རྩ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་དེ astyamūlā nāma vṛkṣajātiḥ ga.vyū.322kha/405; བུ་རམ་ཤིང་གི་ཞིང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་ནད་ཀྱི་རིགས་དམར་པོ་ཞེས་བྱ་བ་བྱུང་ན sampanne vā ikṣukṣetre mañjiṣṭhikānāma rogajātirnipatet vi.sū.29kha/37; དུག་གི་རིགས viṣajātiḥ abhi.sphu.186ka/942; དེ་བཞིན་དུ་དབྱངས་ལ་སོགས་པའི་རིགས་ཀྱང་དེ་དང་སྒྲ་གཅིག་གི་ཡུལ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཚོན་པ་ཡིན་ནོ༎ tathā'jādijātīnāmapi tadekaśabdagocaratvameva lakṣaṇam pra.a.177kha/530; jātam — ཉའི་རིགས་ཆུ་སྲིན་མ་ཀ་རས makareṇa matsyajātena a.śa.100kha/90

ii. = རང་བཞིན svabhāvaḥ — རིགས་ནི་རང་གི་རང་བཞིན་ནོ༎ jātistu nijā prakṛtiḥ ta.pa.162ka/45 6. kalkaḥ — བུམ་པ་དང་གསང་བ་དང་ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབང་བསྐུར་བ་འདི་ལས་རིགས་ཐམས་ཅད་རིགས་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་རོ༎རིགས དེ་འདི་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རིགས་ལྡན་ནོ༎ ataḥ kalaśaguhyaprajñājñānābhiṣekataḥ sarvavarṇānāmekakalko bhavati

sa kalko'syāstīti kalkī vi.pra.124ka/1, pṛ.22 7. = རིས nikāyaḥ — གསུམ་གྱིས་རིགས་ནི་འཕེན་པར་བྱེད༎ nikāyākṣepaṇaṃ tribhiḥ abhi.ko.12kha/4.51; བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ … དགའ་ལྡན་གྱི་ལྷའི་རིགས་སུ་སྐྱེས་ཏེ bodhisattvaḥ…tuṣite devanikāye upapadyate bo.bhū.143ka/184; བཅོམ་ལྡན་འདས་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་ལྷའི་རིགས་འདི་ནས་ལྷའི་བུ་ནོར་བུ་དྲི་མ་མེད་པའི་འོད་ཅེས་བགྱི་བ་ཞིག་ཤི་འཕོས་ཤིང་དུས་ལས་འདས་ནས bhagavan itastrayastriṃśaddevanikāyād vimalamaṇiprabhanāmno devaputrasya cyutasya kālagatasya sa.du.97kha/124;

pā. 1. kulam

i. vajrādīni — རྡོ་རྗེ་པད་མ་དེ་བཞིན་ལས། /དེ་བཞིན་གཤེགས་དང་རིན་ཆེན་ཉིད། /སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དམ་པ་ཡི། /རིགས་ནི་རྣམ་པ་ལྔ་རུ་བརྗོད༎ vajraṃ padmaṃ tathā karma tathāgata ratnaiva ca

kulāni pañcavidhānyāhuruttamāni mahākṛpa

he.ta.6ka/16; he.ta.29ka/98

ii. khaḍgādīni — རལ་གྲིའི་རིགས་དང་རིན་པོ་ཆེའི་རིགས་དང་པདྨའི་རིགས་དང་འཁོར་ལོའི་རིགས་དང་གྲི་གུག་གི་རིགས་ལ་སྔགས་རྣམས་བསྒྲུབས་ནས khaḍgakule ratnakule padmakule cakrakule kartikākule mantrān sādhayitvā vi.pra.151kha/3.97; ལུས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་དྲུག་ལ་ཁམས་དྲུག་གི་དབང་གིས་རིགས་དྲུག་ཏུ་འགྱུར་ཏེ … འཁོར་ལོའི་རིགས … རིན་ཆེན་གྱི་རིགས … གྲི་གུག་གི་རིགས … པདྨའི་རིགས … རལ་གྲིའི་རིགས … རྡོ་རྗེའི་རིགས śarīre ṣaḍdhātuvaśena ṣaṭcakreṣu ṣaṭkulāni bhavanti…cakrakulaṃ…ratnakulaṃ …kartikākulaṃ…kamalakulaṃ…khaḍgakulaṃ…vajrakulam vi.pra.231kha/2.28

iii. krodhādeḥ kulam — དབུས་སུ་དབང་ཆེན་དཀྱིལ་འཁོར་ནི། /བསམས་ཏེ་ཁྲོ་བོའི་རིགས་གཞག་ལ༎ māhendramaṇḍalaṃ dhyātvā madhye krodhakulaṃ nyaset

gu.sa.114kha/53; འཇིག་རྟེན་གྱི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱིས་རིགས་གསུམ་དང་རིགས་དྲུག་དང་རིགས་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་གི་རྣལ་འབྱོར་མའི་རྒྱུད་དེ་རྣལ་འབྱོར་མའི་རྒྱུད་ཀྱི་ངེས་པའོ༎ lokasaṃvṛtyā trikulaṣaṭkulaṣaṭtriṃśatkulāni yoginītantra iti yoginītantraniyamaḥ vi.pra.241kha/2.51; དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་འཇུག་པར་བྱེད་པ་དྲུག་དང་ཚོར་བ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་དྲུག་དང … ཡེ་ཤེས་འཇུག་པར་བྱེད་པ་དྲུག་སྟེ་རིགས་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་གི་རྩ་རྣམས evaṃ ṣaḍ rūpapravartinyaḥ ṣaṭ vedanāpravartinyaḥ…ṣaḍ jñānapravartinyaḥ iti ṣaṭtriṃśat kulanāḍyaḥ vi.pra.244kha/2.57 2. kulakam, mātrāvṛttam— གྲོལ་བ་དང་ནི་རིགས་དང་མཛོད། /འདུས་པ་ཞེས་བྱ་དེ་འདྲ་ཡི། /ཚིགས་བཅད་རྒྱ་ཆེས་ས་རྒས་བཅིངས། /ཆ་ཤས་རང་བཞིན་ཕྱིར་མ་བརྗོད༎ muktakaṃ kulakaṃ koṣaḥ saṅghāta iti tādṛśaḥ

sargabandhāṃśarūpatvādanuktaḥ padyavistaraḥ

kā.ā.318kha/1.13 3. gotram — བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཀྱི་རྟགས་ནི་རྣམ་པ་བཞི caturvidhaṃ liṅgaṃ bodhisattvagotre sū.vyā.138ka/12; རིགས་ནི་མདོར་ན་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ངེས་པ་དང་མ་ངེས་པ་དང་དེ་དག་ཉིད་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱིས་མི་འཕྲོག་པ་དང་འཕྲོག་པའོ༎ samāsena caturvidhaṃ gotraṃ niyatāniyataṃ tadeva yathākramaṃ pratyayairahāryaṃ hāryaṃ ceti sū.vyā.137kha/12; རིགས་དེ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དང་ཐམས་ཅད་དང་དོན་ཆེན་པོ་དང་མི་ཟད་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ནོ༎ taddhi gotraṃ kuśalamūlānāmudagratve nimittam, sarvatve, mahārthatve, akṣayatve ca sū.vyā.137kha/11; རིགས་དེ་ནི་གཞི་ཞེས་ཀྱང་བྱ། རྟོན་པ་དང་རྒྱུ་དང་རྟེན་པ་དང་ཉེར་གནས་དང་སྔོན་དུ་འགྲོོ་བ་དང་གནས་ཞེས་ཀྱང་བྱའོ༎ tatpunaretadgotramādhāra ityucyate

upastambho heturniśraya upaniṣatpūrvaṅgamo nilaya ityapyucyate bo.bhū.3kha/2; dhātuḥ — རིགས་གསུམ་པ་དང་བྱ་བ་བྱེད༎ tridhātukaḥ kṛtyakaraḥ sū.a.166ka/57; དེ་ལ་རིགས་ངེས་པ་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་རིགས་སུ་ངེས་པ་གང་ཡིན་པའོ༎ tatra dhātuniyato yaḥ śrāvakādigotraniyataḥ sū.vyā.166ka/57 4. jātiḥ (tī.da.) — ཙམ་པའི་བུ་ནི་རིགས་སྒྲའི་དོན་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་ཞིང་། བྱ་ཆེན་གྱི་བུ་རྫས་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་ལ།དྲང སྲོང་པ་ནི་གཉི་གའོ༎ ‘jātiḥ padārthaḥ’ iti kātyāyanaḥ, ‘dravyam’ iti vyāḍiḥ, ubhayaṃ pāṇiniḥ ta.pa.317ka/348; བ་ལང་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རིགས gotvādilakṣaṇā jātiḥ ta.pa.316kha/347;

u.pa. jātīyaḥ — ཚོར་བ་འདི་རྣམས་ཀྱི་གཞི་ནི་གང་ཡིན། … རིགས་ནི་གང་ཡིན … ཞེ་ན། ཚོར་བ་འདི་རྣམས་ཀྱི་གཞི་ནི་རེག་པའོ༎ … རིགས་ནི་རེག་པའོ༎ imā vedanāḥ kiṃnidānāḥ…kiṃjātīyāḥ…iti

imā vedanā sparśanidānāḥ… sparśajātīyāḥ a.śa.281ka/257; vaṃśyaḥ — ལྷས་བྱིན་ཞེས་པ་ཤཱ་ཀྱའི་རིགས། /དེ་ཡི་སྙིང་གི་གྲོགས་པོར་གྱུར༎ śākyavaṃśyaḥ suhṛttasya devadattābhidho'bhavat

a.ka.240kha/28.4; kulī— g.ཡུང་མོ་རྡོ་རྗེའི་རིགས་སུ་བཤད། /གར་མ་དེ་བཞིན་པད་མའི་རིགས༎ ḍombī vajrakulī khyātā naṭī padmakulī tathā

he.ta.19ka/60; kāyikaḥ — འོག་མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷ་དག་སྟེ། དེ་དག་གི་ཕྱོགས་གཅིག་ན་གནས་གཙང་མའི་རིགས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ཡོད་དོ༎ akaniṣṭhā nāma devāḥ, teṣāmekadeśe śuddhāvāsakāyikā nāma devāḥ ta.pa.320kha/1107; ཐོས་པས་རྒན་པ་ནི་མཁས་པ། མཆོད་པར་འོས་པ། བསྟན་པ་གསལ་བར་བྱེད་པ། ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་བདུད་ཀྱི་རིགས་རྣམས་འདུལ་བར་བྱེད་པ་སྟེ śrutavṛddhaḥ paṇḍitaḥ pūjyaḥ śāsanoddyotakaḥ paravādināṃ mārakāyikānāṃ damakaḥ vi.pra.155kha/1, pṛ.54;

= རིགས་པ།

1 ཁྱིམ་གྱི་རྒྱུད་དང་རུས། ཆོ་རིགས་བཙན་པོ། ཕའི་རིགས། མའི་རིགས། མི་རིགས། བོད་རིགས། རྒྱ་རིགས། ཐེག་ཆེན་གྱི་རིགས། ཐེག་ཆུང་གི་རིགས། 2 གྲལ་རིམ་དང༌། རིམ་པ། དཔོན་རིགས། འབངས་རིགས། འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག རིགས་མི་མཐུན་པ། 3 སྐོར་དང༌། ཁོངས། སྐད་རིགས། ཡིག་རིགས། འབྲུ་རིགས། ཕྱུགས་རིགས། སངས་རྒྱས་རིགས་ལྔ། རྒྱལ་ཆེན་རིགས་བཞི། རིགས་སུ་གཏོགས་པ། 4 ཚིགས་བཅད་རྩོམ་ཚུལ་ཞིག་ཤོ་ལོ་ཀ་དུ་མ་ཡོད་པ་དེ་བྱ་བའི་ཚིག་གཅིག་གིས་ཐམས་ཅད་གསལ་ནུས་པ།