[2873] 1༽ ༼ཡ་མ་རཱ་ཛཿ༽ གཤིན་པོ་ཀུན་གྱི་རྗེ་བོ། ... ཕོར་པ་གཏིང་རིང་ལ་མདོག་སྐྱ་བ་གཤིན་རྗེའི་གདོང་འདྲ་བ་ཞིག་གཡར་བྱུང། ... མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ལ་ལྔ་པའི་བདག་དང། ཉི་མའི་བུ། ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ། འཆི་བདག་མཐར་བྱེད། དུས་འཛིན། ཕ་གཤིན་བདག་བེ་ཅོན་འཆང། དབྱུག་འཛིན། མ་ཧེའི་རྒྱལ་མཚན་ཅན། མཚུངས་འཇུག་མཚུན་གྱི་ལྷ། མཚུན་ལ་རོལ། འཚེ་བའི་དབང་ཕྱུག་ཡ་མུ་ནའི་སྤུན། གསོད་བྱེད། ལྷོ་ཡི་ཕྱོགས་སྐྱོང་བཅས་སོ། 2༽ ༼མངོན༽ གཤིན་རྗེ་ལ་ཕོ་མོ་གཉིས་ཡོད་པས་གྲངས་གཉིས་མཚོན། ...

(1)〈ཡ་མ་རཱ་ཛཿ〉གཤིན་པོ་ཀུན་གྱི་རྗེ་བོ། ཕོར་པ་གཏིང་རིང་ལ་མདོག་སྐྱ་བ་གཤིན་རྗེའི་གདོང་འདྲ་བ་ཞིག་གཡར་བྱུང་། མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ལ་ལྔ་པའི་བདག་དང་། ཉི་མའི་བུ། ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ། འཆི་བདག་མཐར་བྱེད། དུས་འཛིན། ཕ་གཤིན་བདག བེ་ཅོན་འཆང་། དབྱུག་འཛིན། མ་ཧེའི་རྒྱལ་མཚན་ཅན། མཚུངས་འཇུག མཚུན་གྱི་ལྷ། མཚུན་ལ་རོལ། འཚེ་བའི་དབང་ཕྱུག ཡ་མུ་ནའི་སྤུན། གསོད་བྱེད། ལྷོ་ཡི་ཕྱོགས་སྐྱོང་བཅས་སོ། །(2) 〔མངོན〕གཤིན་རྗེ་ལ་ཕོ་མོ་གཉིས་ཡོད་པས་གྲངས་གཉིས་མཚོན།

1.གཤིན་པོ་ཀུན་གྱི་རྗེ་བོ་སྟེ།

2.(མངོན་བརྗོད།) གཤིན་རྗེ་ལ་ཕོ་མོ་གཉིས་ཡོད་པས་གྲངས་གཉིས་མཚོན།

nā. yamaḥ 1. dharmarājaḥ — ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་གཤིན་རྗེ་དང…ལྟ་བུའི་ལུས་ཀྱི་སྤྲིན་དུ་མངོན་པར་འཐོན་ཅིང་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་མཐོང་ངོ་༎ yamadharmarāja…sadṛśātmabhāvameghaniścaritān sattvān paripācayamānānapaśyat ga.vyū.104ka/193; antakaḥ — ལྷ་སུ་དཱ་སའི་བུ་རྐང་ཁྲ་མི་ཟན་པོ་དེ། མི་མང་པོ་ཟ་ཟ་བ་ལ་གོམས་པས་གཤིན་རྗེ་མངོན་སུམ་དུ་མཆིས་པ་བཞིན eṣa sa deva puruṣādaḥ kalmāṣapādaḥ saudāsaḥ sākṣādivāntako naraśataka (? tā)danakaraṇaparicayāt jā.mā.187kha/218; kṛtāntaḥ — གཤིན་རྗེ་འདི་ནི་མྱུར་བའི་དུག་བས་རབ་གདུག་པ། /སྔགས་དང་སྨན་ལ་སོགས་པས་ཐུབ་པར་ཡོང་མི་ནུས༎ āśīviṣastvativiṣo'yamariṣṭadaṃṣṭro mantrāgadādibhirasādhyabalaḥ kṛtāntaḥ

jā.mā.204kha/237; mṛtyuḥ — གཤིན་རྗེ་འོངས་ན་མཐུ་དང་དྲེགས་པ་ཉམས་ནས་ཉལ༎ mṛtyuṃ sametya hatadarpabalāḥ svapanti

jā.mā.204kha/236; vaivasvataḥ — ཚངས་པ་དབང་པོ་ཉེ་དབང་དྲག། /གཤིན་རྗེ་དང་ནི་ནོར་བདག་དང་༎ brahmendropendrarudrāśca vaivasvata vināyakaḥ

he.ta.24kha/80; kaḥ — ཀཿ་ནི་ཚངས་པ་རླུང་ཉི་མ། /མེ་དང་གཤིན་རྗེ་བདག་ཉིད་དང་༎ śrī.ko.164ka; རླུང་དང་ཚངས་པ་དང་ཉི་མ་དང་བ་གམ། སྐྱེས་བུ་དང་གཤིན་རྗེ་དང་གྲུང་པོ་དང་རྨ་བྱ་དང་མེ་རྣམས་ལ། ཀཿ mi.ko.86kha; hariḥ — གཤིན་རྗེ་དང…འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱེ་བྲག་རྣམས་ལ་ཧ་རིཿ mi.ko.87kha 2. dikpālaḥ/lokapālaḥ — མེར་ནི་མེ་ལྷའོ༎ གཤིན་རྗེའི་ཕྱོགས་སུ་གཤིན་རྗེའོ༎ agnāvagniḥ

yamo yāmye vi.pra.171ka/1.21; གཤིན་རྗེ་ལུས་ངན་ཆུ་ལྷ་དང་། /མིག་སྟོང་པ་དང་ཁྱོད་ཉིད་ཀྱང་། /འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་ཞེས་པའི་སྒྲ། /ཡུལ་གཞན་མེད་པར་རྣམ་པར་འཛིན༎ yamaḥ kubero varuṇaḥ sahasrākṣo bhavānapi

bibhratyananyaviṣayāṃ lokapālā iti śrutim

kā.ā.333ka/2.328 3. vidyārājaḥ — རིག་པ་མཆོག་དང…གཤིན་རྗེ་དང…དེ་དག་དང་གཞན་ཡང་རིག་པའི་རྒྱལ་པོ་ཁྲོ་བོ་ཆེན་པོས vidyottamaḥ…yamaḥ …etaiścānyaiśca vidyārājñairmahākrodhaiśca ma.mū.97ka/8 4. rākṣasendraḥ — གང་ཡང་སྲིན་པོའི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་དེ་དག…འདི་ལྟ་སྟེ། སྒྲ་སྒྲོགས་དང…གཤིན་རྗེ་དང…མགོ་མཐའ་ཡས་པ ye'pi te mahārākṣasarājānaḥ… tadyathā—rāvaṇaḥ…yamaḥ…anantaśiraśceti ma.mū.103ka/12 5. nāgaḥ ma.vyu.3328 (57kha) 0. (?)—ལྷ་མིན་ལ་སོགས་ཞེས་པ་བདེན་བྲལ་དང་རླུང་དང་མེ་དང་གདོང་དྲུག་དང་རྒྱ་མཚོ་དང་ཚོགས་ཀྱི་དབང་པོ་དང་བརྒྱ་བྱིན་དང་ཚངས་པ་དང་དྲག་པོ་དང་གནོད་སྦྱིན་དང་ཁྱབ་འཇུག་དང་གཤིན་རྗེ་རྣམས…བཅུ་གཉིས་པོ daityādyā iti

rnaiṛtyavāyvagniṣaṇmukhasamudragaṇendraśakrabrahmarudrayakṣaviṣṇuyamā iti dvādaśa vi.pra.60ka/4.105;

saṃ. yamaḥ, dakṣiṇadik — དབང་པོར་རྡོ་རྗེ་གཤིན་རྗེར་དཀར། /ཆུ་བདག་ཆུ་ཡི་རྣལ་འབྱོར་མ༎ indre vajrā yame gaurī vāruṇyāṃ vāriyoginī

he.ta.9ka/26; དེ་ལ་ལྷར་ཐིག་སྐུད་དང་གཤིན་རྗེར་རྡོ་རྗེ་དང་ཆུར་རྡུལ་ཚོན་གྱི་སྣོད་དང tatra sūtraṃ sure, vajraṃ yame, rajobhāṇḍāni varuṇe vi.pra.108kha/3.32;

vi. yāmyaḥ — ཕག་མོ་དང་གདོང་དྲུག་མ་ནི་ཁ་དོག་དམར་མོ་སྟེ་གཤིན་རྗེ་དང་བདེན་བྲལ་དུའོ༎ śūkarī ṣaṇmukhī ca raktavarṇā yāmye rnaiṛtye vi.pra.40kha/4.26.

For chu srin gshin rje, see under dung (the conch is death-lord of the makara).

lord of death

Lord of Death. A personification of impermanence and the unfailing law of cause and effect

Yamaraja, Lord of Death

Yama. Lord of Death. 1) A personification of impermanence and the unfailing law of cause and effect and one's inevitable mortality. 2) ('chi bdag) The demon with this name is one of the four Maras; see under 'Mara.'

Lord of Death, Yama. one of the ཕྱོགས་སྐྱོང་བཅུ་ the ten guardians of the directions

1) Yamaraja, lord of the dead; 2) male and female lords of the dead]

Lord of Death, Yama

yama, lord of dead, god of lower regions (1 of 8 chos skyong, yum is dpal ldan lha mo), 1 of sde brgyad, 1 of srin po'i rgyal po, lords of death, class of beings that have been assimilated to the yama of the Indian pantheon; considered to be the bearers of death

(minion of) Yama/ Lord of the Dead