[3092] 1. ༼ཐ་མི་དད་པ༽ 1༽ ལུས་པ། ... གཅིག་ཀྱང་མ་ལྷག་པ། ... ཡི་གེ་བྲི་རྒྱུ་མང་པོ་ལྷག་འདུག་... 2༽ ཚད་ངེས་ཅན་ཞིག་ལས་བརྒལ་བ། ... གཞན་ལས་ལྷག་པ། ... སྔར་ལས་ལྷག་པ། ... ཀུན་ལས་ལྷག་པ། ... 2. གཟའ་ལྷག་པ། ... མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ལ་མཁས་པ་དང། རྒྱལ་པོའི་བུ། སྔོ་སངས་ལུས། ཐོས་ལྡན་སྐྱེས། སྣར་མ་སྐྱེས། སྔོ་སངས་ལུས། ཐོས་ལྡན་སྐྱེས། སྣར་མ་སྐྱེས། མཛའ་ལྷའི་གྲོགས་པོ། ཟླ་བའི་བུ། རབ་དགའ། ལུས་གཅིག་པ། གསལ་ལྡན། གསེར་ལྡན་བཅས་སོ། 

(１) 〔ཐ་མི་དད་པ〕ལུས་པ། གཅིག་ཀྱང་མ་ལྷག་པ། ཡི་གེ་བྲི་རྒྱུ་མང་པོ་ལྷག་འདུག (２) ཚད་ངེས་ཅན་ཞིག་ལས་བརྒལ་བ། གཞན་ལས་ལྷག་པ། སྔར་ལས་ལྷག་པ། ཀུན་ལས་ལྷག་པ། (3) གཟའ་ལྷག་པ། མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ལ་མཁས་པ་དང་། རྒྱལ་པོའི་བུ། སྔོ་སངས་ལུས། ཐོས་ལྡན་སྐྱེས། སྣར་མ་སྐྱེས། མཛའ་ལྷའི་གྲོགས་པོ། ཟླ་བའི་བུ། རབ་དགའ། ལུས་གཅིག་པ། གསལ་ལྡན། གསེར་ལྡན་བཅས་སོ། །

( ༡ ) གྲངས་ཚད་ལས་འདས་པའམ ་ བགོས་པ་དང་སྤྱད་པའི་འཕྲོ་མའི་མིང་སྟེ། ( རྩ་ཁྲིམས ) དེབ་བརྒྱ་ཡོད་པ་ལས་མི་དགུ་བཅུ་ལ་དེབ་རེ་རེ་བྱིན་ ན ་ད་དུང་དེབ་བཅུ་ལྷག་པ་ཡོད། འབྲུ་རྒྱ་མ་ཆིག་སྟོང་སུམ་བརྒྱ་ཡོད་པ་ཞིང་བ་གཉིས་ལ་རྒྱ་མ་དྲུག་ བ རྒྱ་རེ་བགོས་ན་ད་དུང་ལྷག་པ་རྒྱ་མ་བརྒྱ་ཡོད་ལྟ་བུ།

( ༢ ) རེས་གཟའ་གསུམ་པའི་མིང་།

1.ཐ་མི་དད་པ 1 ལུས་པ། གཅིག་ཀྱང་མ་ལྷག་པ། ཡི་གེ་བྲི་རྒྱུ་མང་པོ་ལྷག་འདུག 2 ཚད་ངེས་ཅན་ཞིག་ལས་བརྒལ་བ། གཞན་ལས་ལྷག་པ། སྔར་ལས་ལྷག་པ། ཀུན་ལས་ལྷག་པ།

2.གཟའ་ལྷག་པ། མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ལ་མཁས་པ་དང༌། རྒྱལ་པོའི་བུ། སྔོ་སངས་ལུས། ཐོས་ལྡན་སྐྱེས། སྣར་མ་སྐྱེས། སྔོ་སངས་ལུས། ཐོས་ལྡན་སྐྱེས། སྣར་མ་སྐྱེས། མཛའ་ལྷའི་གྲོགས་པོ། ཟླ་བའི་བུ། རབ་དགའ། ལུས་གཅིག་པ། གསལ་ལྡན། གསེར་ལྡན་བཅས་སོ།

vi. 1. = གོང་། ཤས་ཆེ་བ adhikaḥ — གང་ཞིག་དབང་འདས་ཐམས་ཅད་ཉིད། /དེས་ནི་ལྷག་པར་ཤེས་བྱེད་ནུས༎ sarva evādhiko jñātaṃ śakyate yo'pyatīndriyaḥ

ta.sa.126ka/1088; ཁྱོད་ནི་དུང་གཙུག་ལས་ལྷག་བདག་གི་བུ༎ tvaṃ śaṅkhacūḍādadhikaḥ suto me a.ka.306kha/38.121; abhyadhikaḥ—འགའ་ཞིག་བདག་ལས་ལྷག་པ་དང་། /གཞན་ནི་བདག་ལས་དམན་པ་ཡི༎ asmadabhyadhikāḥ kecidasmatpratyavarāḥ pare

a.ka.69kha/60.6; adhikādhikaḥ — འདི་ཉིད་ཡོན་ཏན་ལྷག་པ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་ནི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཞེས་བྱའོ༎ ayameva ca adhikādhikaguṇādhigamapravṛtto'dhyāśaya ityucyate śi.sa.157ka/151; uddāmaḥ — ལྷག་པར་མཛའ་སྡུག་ལྡན་པས་སྐལ་བཟང་ནོར་བུ་བྱིན་པ་བླངས་བྱས་ནས༎ premoddāmapraṇayasubhagaṃ dattamāsādya ratnam a.ka.69kha/6.189; gāḍhaḥ —

དེ་ཡིས… /ལྷག་པར་མཛའ་བ་གོ་བྱེད་ཅིང་། /ཐམས་ཅད་བསྲུང་བར་བཟོད་པ་ཡི། /གོ་ཆ་འདི་ནི་བདག་ལ་སྤྲིངས༎ idaṃ me prahitaṃ tena…sarvarakṣākṣamaṃ varma gāḍhapremanivedakam

a.ka.307kha/40.12; atiriktaḥ — ཚད་དེ་ལས་ལྷག་པ་ནི་བླང་བར་བྱ་བ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ༎ atiriktasyātaḥ pramāṇādavijñapyatvam vi.sū.25ka/30; uttaraḥ — བསྐལ་པ་གཅིག་གམ… བསྐལ་པ་བརྒྱ་སྟོང་ངམ་དེ་ལས་ལྷག་པར་ཡང ekaṃ vā kalpaṃ…kalpaśatasahasraṃ vā tato vā uttare a.sā.432kha/244; ūrdhvaḥ — ཚད་ལས་ལྷག་པར་བྱེད་དམ་བྱེད་དུ་འཇུག་པ་ལའོ༎ pramāṇādūrdhvaṃ karaṇakāraṇe vi.sū.47kha/60; དགེ་ཚུལ་གཅིག་ལས་ལྷག་པ་ཉེ་བར་གཞག་པར་མི་བྱའོ༎ naikata ūrdhvaṃ śramaṇoddeśamupasthāpayet vi.sū.4ka/3; uparikaḥ — འདི་ལ་སྲེད་པ་ཤས་ཆེ་ཞིང་སྲེད་པ་ལྷག་པ་སྒོམ་པའི་ངང་ཚུལ་ཡོད་པས་ན་སྲེད་པ་ཤས་ཆེ་བའི་བསམ་གཏན་པའོ༎ tṛṣṇottaraṃ tṛṣṇoparikam, dhyātuṃ śīlamasyeti tṛṣṇottaradhyāyī abhi.sphu.109kha/796; bhūyaḥ— འདི་ལས་གོང་ན་ཡང་མེད་དོ༎ འདི་ལས་ལྷག་པ་ཡང་མེད་དོ༎ nāta uttari nāto bhūyaḥ bo.bhū.39kha/51; saviśeṣaḥ — ས་ཡི་བདག་པོ་དེ་ལྟར་གྱུར་ན་ཡང་། /གཟི་མདངས་གསལ་བས་ལྷག་པར་ཡ་མཚན་སྐྱེས༎ tathāgatasyāpi tu tasya bhūpatermukhaprasādātsaviśeṣavismayaḥ

jā.mā.45kha/53; rūḍhaḥ — ལྷག་པ་ལ་ནི་བག་ཡངས་མེད་དེ། བར་ཆད་ཀྱི་དབང་གིས་མ་འོངས་པ་ལ་ཉེས་པ་མེད་དོ༎ aprasrabdhirūḍham

adoṣo'ntarāyavaśenāgatau vi.sū.28ka/35; adhikṛtaḥ — སྲེད་པ་ལྷག་པའི་གང་ཟག་གི་དབང་དུ་མཛད་ནས་བསྟན་ཏོ་སྙམ་དུ་བསམས་པ་ཡིན་ནོ༎ tṛṣṇādhikṛtaṃ pudgalamadhikṛtya kṛta ityabhiprāyaḥ abhi.sphu.159ka/887; pracayinī — ཤིང་ཉིད་ནི་ལྷག་པ་ཡིན་ལ།ཤིང ཤ་པ་ནི་ཆད་པ vṛkṣatā pracayinī śiṃśapātvaṃ tvapacayavat pra.a.273kha/639 2. = ལྷག་མ śeṣaḥ — གྲོ་བཞིན་བརྟུལ་ཞུགས་དྲག་ལྡན་ཡང་། /བག་ཆགས་ལྷག་པའི་འདུ་བྱེད་ལས། /ནམ་ཞིག་གཉེན་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི། /བདེ་བ་དྲན་པ་སྐྱེས་པར་གྱུར༎ tīvravrate'pi śroṇasya kadācitsamajāyata

vāsanāśeṣasaṃskārādbandhubhogasukhasmṛtiḥ

a.ka.239ka/27.48; pariśiṣṭaḥ — ལྷག་པ་དག་ནི་སྔར་ཉིད་དུ། /བསྟན་ཕྱིར་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མིན༎ pariśiṣṭaṃ tu prāgeva pratyayādīti nocyate

pra.a.161ka/174 3. (ལྷགས་པ ityasya sthāne) śīrṇam ma.vyu.7235 (103ka);

saṃ. 1. adhikam — དེ་དག་གསུམ་ལྷག་པའི་བཞི་བརྒྱའི་ཕུང་པོ་ལ་བསྲེས་པ tanmiśraṃ tryadhikacatuḥśatavarṣam vi.pra.175ka/1.27; བཞི་ལྷག་བརྒྱ caturadhikaśatam vi.pra.243kha/2.54; atirekaḥ— ཆོས་གོས་གསུམ་ལས་ལྷག་པའི་གོས་གཞན་མི་འཆང་བ་ཡིན trayāṇāṃ cīvarāṇāmatirekamuttaraṃ na dhārayati śrā.bhū.64ka/159; ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་བས་ཀྱང་ལྷག་པར་གཟི་བརྗིད་རབ་ཏུ་འབར་བས śakradevendrātirekeṇa tejasā jvālayan ga.vyū.171ka/253 2. = ལྷག་པ་ཉིད ādhikyam — དེའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་པོ་བརྩེ་བ་དང་ལྡན་པས་ལྷག་པར་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏོ༎ ato dātā kṛpālustāṃ sarvamabhibhavatyādhikyayogāt sū.vyā.204kha/107; གང་དུ་ཡི་གེ་ཆད་ལྷག་དང་། /ལྕི་ཡང་ཇི་ལྟར་བཞིན་མི་གནས༎ varṇānāṃ nyūnatādhikye gurulaghvayathāsthitiḥ

kā.ā.340ka/3.156; tīvratā — དེས་ན་ཁུ་བ་མཚུངས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཅིག་ལ་འདོད་ཆགས་ལྷག་པར་མི་འགྱུར་རོ༎ tena samānamadabhāvāt ekasyāṃ tīvratā rāgasya na syāt pra.a.115ka/123 3. utsadaḥ, narakapradeśaḥ — དེ་ཡི་སྟེང་ན་དམྱལ་བ་བདུན། /བརྒྱད་པོ་ཀུན་ལས་ལྷག་བཅུ་དྲུག། /དེ་དག་གི་ནི་ངོས་བཞི་ན༎ tadūrdhvaṃ sapta narakāḥ sarve'ṣṭau ṣoḍaśotsadāḥ

… teṣāṃ caturdiśam abhi.ko.9ka/3.58;

avya. adhi — ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས adhiśīlam abhi.bhā.27ka/972; ལྷག་པའི་ལྷ adhidevatā vi.pra.231ka/2.27; ལྷག་པའི་བསམ་པ adhyāśayaḥ a.sā.339ka/191; ati — ལྷག་པའི་སྟོབས་ཀྱིས atibalāt vi.pra.72kha/4.135; abhi — ལྷག་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་དུ་གྱུར་པ་རྣམས abhimānaprāptāḥ sa.pu.15kha/25;

pā. (tī.da.) adhikam, nigrahasthānabhedaḥ — ཚར་གཅད་པའི་གནས་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས… དམ་བཅའ་ལ་གནོད་པ་དང…ལྷག་པ་དང…གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་བ་རྣམས dvāviṃśatividhaṃ nigrahasthānam—pratijñāhāniḥ …adhikam…hetvābhāsāśca vā.ṭī.107ka/73;

nā. budhaḥ, grahaḥ; = གཟའ་ལྷག།

Hopkins' Translations: special; surpassing; exceeding; beyond; more; surpassing; superior; unusual; Wednesday [short for gza' lhag pa]
Others' Translations: {C}great; very; exceedingly; excessive; further
Sanskrit: {C}adhika(tara); {MSA}pariśiṣṭa; {MV}adhikatva; {MV}udrikta

greater; las lhag pa - greater than

gzhan las lhag pa - surpasses any other

sangs rgyas las + - exceeds that of the Buddha

བླ་མ་ལས་ལྷག་པ་མེད་ none greater than

1) especially. 2) remains, more, superior, exceptional, remainder, greater, more than, exceeding, excess. 3) duplications. 4) a wind. 5) Wednesday [the planet Mercury]. 6) cold wind. 7) the partially defeating acts [in context of the so tar vows]; exceptional, superior, Mercury. the partially defeating acts [in context of the so tar vows]. Wednesday [the planet Mercury]. more, greater, more than, exceeding, superior, remainder, a wind, especially, remains, excess, duplications; maximum; mercury; ལྷག་པ་, ལྷག་པ་, ལྷག་པ་ intr. v.; the partially defeating acts [in context of the སོ་ཐར་ vows]

1.(Tha mi dad pa) ; 1) remainder, left-over; 2) beyond/better than a certain measure; 3) Mercury, Wenesday [R]

be left, remain, wind, cold wind, breeze, wednesday, mercury planet, something more