1) king, ruler, monarch, emperor [syn: sa skyong skye dgu'i bdag po dang, 'khor los sgyur ba, 'gro ba'i dbang po, 'jigs sel byed, gnam bskos, gnam gyi rgyal, rnam par skyes, dpung las skyes, spyi bor dbang skur, mi rje, mi bdag mi dbang, mi'i 'dren pa, mi'i dbang phyug mi'i lha, lag las skyes, sa skyong, sa bdag sa dbang, sa'i dbang phyug sa 'tso, sa gzhi 'dzin, sa gzhi srung ] 2) 16 [in India ma ga dhaetc. sogs yul chen: rgyal phran bcu drug]; 3) kind of deity/ spirit 1) 2) rule, penalties [note in case of danger/ to be protected from]

1) king, ruler, monarch, emperor [r] two 16 [r]; 3) kind of deity/ spirit; 4) rule, penalties / [r]

king

Hopkins' Translations: king; king spiritSanskrit: {C}nṛpa; {C,MSA}rāja(n)འཁོར་ལོས་བསྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་universal monarch (cakravartin)

king, majestic, 1 of 'jigs pa rnam par brgyad, imperial, emperor, monarch, chieftain, ruler, that which is excellent, something superior in its kind, supreme state, fierce beings which can cause nervous disturbances and epilepsy

gyalpo spirits. A type of mischievous spirit, sometimes counted among the 'eight classes of gods and demons.' When subdued by a great master, they can also act as guardians of the Buddhadharma

1) king, ruler, monarch, emperor; regent king. 2) rule, penalties. [in case of danger / fears to be protected from]; 3) sky-traveling preta-demon; gyalpo spirits. king spirits who manifest through anger. 4) for King so-and-so, see under their individual names

Your Highness,

Your Majesty,

རྒྱལ་པོ་འི་ monarch; the most majestic (of); king/ ruler

[550] ... 1༽ ས་སྐྱོང། ... མིའི་རྒྱལ་པོ། ... མི་ནོར་ཡག་རིགས་ཡག་ཚད་རྒྱལ་པོས་བཀྲབས་པ། ... ཡབ་རྒྱལ་པོ་ཐུགས་མུག་སྟེ་ཞལ་ནག་རོག་གེ་སྤྱན་དམར་འཚུབ་འཚུབ་ཏུ་བཞུགས། ... མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ལ་སྐྱེ་དགུའི་བདག་པོ་དང། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ། འགྲོ་བའི་དབང་པོ། འཇིགས་སེལ་བྱེད། གནམ་བསྐོས། གནམ་གྱི་རྒྱལ། རྣམ་པར་སྐྱེས། དཔུང་ལས་སྐྱེས། སྤྱི་བོར་དབང་སྐུར། མི་རྗེ། མི་བདག་མི་དབང། མིའི་འདྲེན་པ། མིའི་དབང་ཕྱུག་མིའི་ལྷ། ལག་ལས་སྐྱེས། ས་སྐྱོང། ས་བདག་ས་དབང། སའི་དབང་ཕྱུག་ས་འཚོ། ས་གཞི་འཛིན། ས་གཞི་སྲུང་བཅས་སོ། 2༽ ༼མངོན༽ སྔར་རྒྱ་གར་དུ་མ་ག་དྷ་སོགས་ཡུལ་ཆེན་ཏེ་རྒྱལ་ཕྲན་བཅུ་དྲུག་ལ་རྒྱལ་པོ་རེ་ཡོད་པ་རྣམས་ཁྱོན་བསྡོམས་རྒྱལ་པོ་བཅུ་དྲུག་ཡོད་པས་གྲངས་བཅུ་དྲུག་མཚོན། ... 3༽ འབྱུང་པོའི་བྱེ་བྲག་ཅིག་...

(１) ས་སྐྱོང་། མིའི་རྒྱལ་པོ། མི་ནོར་ཡག་རིགས་ཡག་ཚད་རྒྱལ་པོས་བཀྲབས་པ། ཡབ་རྒྱལ་པོ་ཐུགས་མུག་སྟེ་ཞལ་ནག་རོག་གེ་སྤྱན་དམར་འཚུབ་འཚུབ་ཏུ་བཞུགས། མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ལ་སྐྱེ་དགུའི་བདག་པོ་དང་། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ། འགྲོ་བའི་དབང་པོ། འཇིགས་སེལ་བྱེད། གནམ་བསྐོས། གནམ་གྱི་རྒྱལ། རྣམ་པར་སྐྱེས། དཔུང་ལས་སྐྱེས། སྤྱི་བོར་དབང་སྐུར། མི་རྗེ། མི་བདག མི་དབང་། མིའི་འདྲེན་པ། མིའི་དབང་ཕྱུག མིའི་ལྷ། ལག་ལས་སྐྱེས། ས་སྐྱོང་། ས་བདག ས་དབང་། སའི་དབང་ཕྱུག ས་འཚོ། ས་གཞི་འཛིན། ས་གཞི་སྲུང་བཅས་སོ། (２) 〔མངོན〕སྔར་རྒྱ་གར་དུ་མ་ག་དྷ་སོགས་ཡུལ་ཆེན་ཏེ་རྒྱལ་ཕྲན་བཅུ་དྲུག་ལ་རྒྱལ་པོ་རེ་ཡོད་པ་རྣམས་ཁྱོན་བསྡོམས་རྒྱལ་པོ་བཅུ་དྲུག་ཡོད་པས་གྲངས་བཅུ་དྲུག་མཚོན། (３) འབྱུང་པོའི་བྱེ་བྲག་ཅིག

1. = ས་སྐྱོང rājā — rājāno vā rājaputrā vā rājamantriṇo vā rājamahāmātrā vā a.sā.68kha/38; nṛpaḥ — nṛpagañjamahāmārgayānaprasravaṇodakaiḥ abhi.a.1.21; pārthivaḥ a.śa.94kha/85; kṣitīśaḥ jā.mā.16/8; adhirājaḥ — dūrāddadarśa nṛpatiḥ sa vanaspatīndramullokyamānamadhirājamivānyavṛkṣaiḥ jā.mā.315/183; bhūbhuj a.ka.41.84; bhūpaḥ — tadā vilakṣyaḥ sarvo'bhūt bhūpasyāntaḥpure janaḥ a.ka.14. 58; bhūpatiḥ a.ka.27.31; bhūmipatiḥ — lokasya nāmārtiparājitasya parāyaṇaṃ bhūmipatiḥ piteva jā.mā.224/130; bhūmipaḥ jā.mā.306/178; bhūbhṛt — bhūbhṛdbhūmidhare nṛpe a.ko.3.3.61; kṣitipaḥ jā.mā.17/9; adhināthaḥ — རྡོ་འཇོག་རྒྱལ་པོ takṣaśilādhināthaḥ a.ka.59.61; narādhipaḥ — madaṃ jahārānyanarādhipānāṃ gandhadvipasyeva paradvipānām jā.mā.15/8; narādhipatiḥ — vārāṇasyāṃ brahmadatto nāma narādhipatiḥ jā.mā.237/137; mahīpatiḥ rā.pa.237kha/133; manujādhipatiḥ jā.mā.22/12; rājavaryaḥ — udārabhāvātkaruṇāguṇācca vittādhipatyācca sa rājavaryaḥ jā.mā.14/7; rājikaḥ — རྒྱལ་པོ་དང་བཅས་པའི་འཁོར་གྱིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར sarājikayā parṣadā parivṛtam jā.mā.303/176 2. = རྒྱལ་སྲིད rājyam — ཡང་རྒྱལ་པོ་བྱེད་ན་ཡང་ཆོས་བཞིན་དུ་བྱེད་ཀྱི rājyaṃ vā punaḥ kārayan dharmeṇa kārayati bo.bhū.136ka/175; རྒྱལ་པོ་བྱེད rājyaṃ kārayati a.śa.63kha/55 3. adhipatvam — རྒྱལ་པོའི་ཁུར adhipatvabhāraḥ jā.mā.319/185 4. = སྐེ་ཚེ rājikā — kṣavaḥ kṣudhābhijanano rājikā kṛṣṇikāsurī a.ko.2.9.19 5. = བདག་པོ patiḥ, svāmī — གླང་པོ་ཆེའི་རྒྱལ་པོ dviradapatiḥ jā.mā.95/57 6. = གཙོ་བོ varyaḥ, śreṣṭhaḥ — མིའི་རྒྱལ་པོ manuṣyavaryaḥ jā.mā.171/294.

1 ས་སྐྱོང༌། མིའི་རྒྱལ་པོ། མི་ནོར་ཡག་རིགས་ཡག་ཚད་རྒྱལ་པོས་བཀྲབས་པ། ཡབ་རྒྱལ་པོ་ཐུགས་མུག་སྟེ་ཞལ་ནག་རོག་གེ་སྤྱན་དམར་འཚུབ་འཚུབ་ཏུ་བཞུགས། མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ལ་སྐྱེ་དགུའི་བདག་པོ་དང༌། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ། འགྲོ་བའི་དབང་པོ། འཇིགས་སེལ་བྱེད། གནམ་བསྐོས། གནམ་གྱི་རྒྱལ། རྣམ་པར་སྐྱེས། དཔུང་ལས་སྐྱེས། སྤྱི་བོར་དབང་སྐུར། མི་རྗེ། མི་བདག་མི་དབང༌། མིའི་འདྲེན་པ། མིའི་དབང་ཕྱུག་མིའི་ལྷ། ལག་ལས་སྐྱེས། ས་སྐྱོང༌། ས་བདག་ས་དབང༌། སའི་དབང་ཕྱུག་ས་འཚོ། ས་གཞི་འཛིན། ས་གཞི་སྲུང་བཅས་སོ། 2 མངོན སྔར་རྒྱ་གར་དུ་མ་ག་དྷ་སོགས་ཡུལ་ཆེན་ཏེ་རྒྱལ་ཕྲན་བཅུ་དྲུག་ལ་རྒྱལ་པོ་རེ་ཡོད་པ་རྣམས་ཁྱོན་བསྡོམས་རྒྱལ་པོ་བཅུ་དྲུག་ཡོད་པས་གྲངས་བཅུ་དྲུག་མཚོན། 3 འབྱུང་པོའི་བྱེ་བྲག་ཅིག