[795] ... 1༽ རླན་ཞིང་གཤེར་བ། ... ཁྲོན་ཆུ། ... རྒྱུག་ཆུ། ... རྔུལ་ཆུ། ... སྣ་ཆུ། ... ཆུ་གཏོར་བ། ... ཆུ་ལེན་པ། ... ཆུ་བཤང་བ། ... ཆུ་བཤོས་པ། ... ཆུའི་གཟེགས་མ། ... ཆུའི་ཟེར། ... 2༽ གཙང་པོ། ... སྐྱིད་ཆུ། ... འབྲི་ཆུ། ... རྨ་ཆུ། ... ཆུ་མི་རྒྱས་ཐབས་མེད་ཆར་གྱིས་དེད། ... ཆུ་ཕ་རི་ཚུར་རི། ... མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ལ་སྒོ་ཀུན་འགྲོ་དང། ངན་སེལ། ཉལ་འགྲོ། བཏུང་བྱ། ཐུར་འགྲོ། དག་བྱེད། འབྲུ་ཕན་བཅས་སོ། 3༽ གཅིན་པ། ... དྲི་ཆུ། ... ཆུ་རྟགས། ... 4༽ དཀྱུས་སམ་སྲིད། ... ཆུ་ཞེང། ...

(１) རླན་ཞིང་གཤེར་བ། ཁྲོན་ཆུ། རྒྱུག་ཆུ། རྔུལ་ཆུ། སྣ་ཆུ། ཆུ་གཏོར་བ། ཆུ་ལེན་པ། ཆུ་བཤང་བ། ཆུ་བཤོས་པ། ཆུའི་གཟེགས་མ། ཆུའི་ཟེར། (２) གཙང་པོ། སྐྱིད་ཆུ། འབྲི་ཆུ། རྨ་ཆུ། ཆུ་མི་རྒྱས་ཐབས་མེད་ཆར་གྱིས་དེད། ཆུ་ཕ་རི་ཚུར་རི། མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ལ་སྒོ་ཀུན་འགྲོ་དང་། ངན་སེལ། ཉལ་འགྲོ། བཏུང་བྱ། ཐུར་འགྲོ། དག་བྱེད། འབྲུ་ཕན་བཅས་སོ། ། (３) གཅིན་པ། དྲི་ཆུ། ཆུ་རྟགས། (４) དཀྱུས་སམ་སྲིད། ཆུ་ཞེང་།

༡ དྲི་རོ་ཁ་ཏོག་མེད་པའི་བརླན་གཤེེར་གྱི་མིང་སྟེ། ཆུ་ཁོལ། ཆུ་འཁྱག་ཅེས་པ་ལྟ་བུ།

༢ ཆུ་ཀླུང་དང་གཙང་བོ་དང་མཚོ་དང་རྒྱ་མཚོ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱི་མིང་སྟེ། ཆུ་སྐམ་གྱི་འགྲིམ་འགྲུལ། ཆུ་ལ་གྲུ་བཏང་ལྟ་བུ།

རླན་ཞིང་གཤེར་བ། ཆུ་དང་ཆུའི་ཁམས་དོན་གཅིག

1.དྲི་རོ་ཁ་ཏོག་མེད་པའི་བརླན་གཤེེར་གྱི་མིང་སྟེ།

2.དཀྱུས་སམ་སྲིད་ཀྱི་དོན་ཏེ།

saṃ. 1. udakam, jalam — utpalapadmakumudapuṇḍarīkāṇi jātāni, yaistadudakaṃ saṃchāditam a.sā.426ka/240; ambhaḥ — hemakumbhasatsaurabhāmbhaḥpravarābhiṣiktaḥ a.ka.22.27; vāri — puṣkariṇīśatasahasrāṇi… aṣṭāṅgopetavāriṇā paripūrṇāni kā.vyū.203kha/261; jalam — ཆུ་སྐྱེས jalajam vi.pra.145ka/3.86; payaḥ — ཆུ་ནི་འོ་མ་བཞིན་དུ་གྱུར payaḥ paya ivābhavat a.ka.26.5; salilam — nadyāṃ nirañjanākhyāyāṃ vigāhya salile sthitaḥ a.ka.25.12; toyam — marīcyāṃ toyakalpanā pra.a.37-4/82; pānīyam — bhagavāṃstṛṣitaḥ pānīyamanuprayaccha vi.va.131kha/1.20; ambu — sadā prakṛtyasaṃkliṣṭaḥ śuddharatnāmbarāmbuvat ra.vi.1.30; udan — ཆུའི་བུམ་པ udakumbhaḥ vi.sū. 6kha/7; puṣkaram mi.ko.88kha; kuśam — ཆུར་ཉལ kuśeśayam a.ko.1.12.40; dravaḥ — ཆུ་ལ་རྩེ་བ dravaharṣaṇam vi.sū.44kha/56; rasaḥ mi.ko.88ka; gauḥ śrī.ko.172kha; dharuṇaḥ śrī.ko.183kha; *dhārā — ཞིང་ནས་ཞིང་ལ་འཇུག་པའི་ཆུ dhārāṃ kṣetrātkṣetrapravartitām a.ka.41.49 2. = ཆུ་ཀླུང nadī — anupāttamahābhūtahetuko yathā vāyuvanaspatinadīśabdaḥ abhi.bhā. 129-1/34; śi.sa.48ka/45 3. vāruṇyam, digbhedaḥ — ཆུར་ཕུར་བུའོ vāruṇye bṛhaspatiḥ vi.pra. 235kha/2.37 4. ārohaḥ — ཆུ་ཞེང ārohapariṇāhaḥ bo.bhū.37kha/43; āyāmaḥ — adhamakalpamānaṃ yojanamekamāyāmavyāyāmena vi.pra.169ka/1.15;

pā. 1. āpaḥ

i. mahābhūtabhedaḥ — ādiśabdādāpastejo vāyuriti catvāri mahābhūtāni bo.pa.41; pṛthivyāpastejovāyuriti tattvāni pra.a.24-3/54

ii. vaiśeṣikadarśane dravyapadārthabhedaḥ — pṛthivyāpastejovāyurākāśaṃ kālo digātmā manaḥ iti sūtrāt ta.pa.257kha/231 2. udakam, laukikābhiṣekabhedaḥ — udakaṃ mukuṭaḥ paṭṭaṃ vajraghaṇṭā mahāvrataṃ nāma anujñā kalaśo guhyaṃ prajñā jñānamiti garbhajānāṃ lokasaṃvṛtyā daśābhiṣekāḥ vi.pra.123ka/43;

nā. varuṇaḥ, devatā — śakravāyuvaruṇādayaḥ surāḥ a.ka.63.1.

Hopkins' Translations: water
Others' Translations: {C}moisture; streams of cold water
Sanskrit: {LCh,C,L,MSA}ap; {LCh,C,MSA}udaka; {C}daka (=udaka); {MSA}uda; {MSA}jala; {MSA}toya; {MSA}nadī; {MSA}vāri; {C}pānīya; āp
མཚན་ཉིད། བརླན་ཞིང་གཤེར་བ་
Definition: wet and moistening
one of the four elements ('byung bar gyur pa'i reg bya; the others are: earth (sa); fire (me); air (rlung)

1. (mod.) qu. district, an administrative area smaller than a prefecture (zhou) and a county (xian), but lrager than a xiang. Also refers sometimes to a region, which is an area larger than a prefecture. Barnett, Resistance. 2. a 'secret' way of saying 'ten,' used by gamblers. Norbu, Drung 229. 3. dkyus sam srid. Btsan-lha. chu / 'dir dkyus sam srid kyi don te chu zheng gab pa lta bu. Gser Sbram 223.

1) water. 2) river, spring, fountain etc

1) water ..Khron chu,...Rgyug chu,...Rngul chu,...Sna chu,...Chu gtor ba,...Chu len pa,...Chu bshang ba,...ཆུ་བཤོས་པ་ Chu'i gzegs ma,...Chu'i zer,...(2 river...Skyid chu,...'Bri chu,...Rma chu,..Chu mi rgyas thabs med char gyis ded,...Chu pha ri tshur ri [= sgo kun 'gro dang, ngan sel, nyal 'gro, btung bya, thur 'gro, dag byed, 'bru phan] three urine [Chu rtags]; 4) Dkyus sam srid,...Chu zheng,... water, river, spring, fountain, rain

water, cohesion, river, aqua, fluidity, flood, 1 of 'jigs pa rnam par brgyad, ten

water