[100] ... 1༽ འབྲས་བུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་གྲོཊ་སུ་གྱུར་པའམ་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་སྐྱེད་བྱེད། ... འགལ་རྐྱེན། ... མཐུན་རྐྱེན། ... ནད་རྐྱེན། ... འཆི་རྐྱེན། ... ཤུགས་རྐྱེན། ... རྨས་རྐྱེན་གྱིས་ཤི་བ། ... རྐྱེན་མང་འཛོམས་པ། ... རྐྱེན་མི་ལྡན་པ། ... རྐྱེན་ཟད་པ། ... བཟང་ངན་གྱི་རྐྱེན་དང་ཕྲད་ན་བདེ་སྡུག་གང་ཡང་འབྱུང། ... 2༽ ༼རྙིང༽ 1། ? མིང་གྲགས་སམ། སྐད་གྲགས། ... 2། ? ཁྲལ་དགལ་ཡུལ་གྱི་ཀེར་ལེབ་སྒུར་གསུམ་སྟེ་མི་དང་ས་ཞིང་དང་ཕྱུགས་བཅས་གསུམ་ལ་ཟེར། ...

(１) འབྲས་བུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་གྲོགས་སུ་གྱུར་པའམ་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་སྐྱེད་བྱེད། འགལ་རྐྱེན། མཐུན་རྐྱེན། ནད་རྐྱེན། འཆི་རྐྱེན། ཤུགས་རྐྱེན། རྨས་རྐྱེན་གྱིས་ཤི་བ། རྐྱེན་མང་འཛོམས་པ། རྐྱེན་མི་ལྡན་པ། རྐྱེན་ཟད་པ། བཟང་ངན་གྱི་རྐྱེན་དང་ཕྲད་ན་བདེ་སྡུག་གང་ཡང་འབྱུང་། (２) 〔རྙིང〕１，མིང་གྲགས་སམ། སྐད་གྲགས། ２，ཁྲལ་དགལ་ཡུལ་གྱི་ཀེར་ལེབ་སྒུར་གསུམ་སྟེ་མི་དང་ས་ཞིང་དང་ཕྱུགས་བཅས་གསུམ་ལ་ཟེར།

བྱ་བ་དང་དངོས་པོ་ཞིག་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་རྐྱེན་གྱི་མིང་སྟེ། སྨན་བཅོས་བྱས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ནད་སེལ། རྐྱེན་ངན་གྲོགས་སུ་བསྒྱུར། རྨས་ལྕི་དྲག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་བརྒྱལ་སོང་། རྒྱུ་རྐྱེན་འཛོམས་ན་མྱུ་གུ་སྐྱེ། རྒྱུ་རྐྱེན། ཆ་རྐྱེན། མཐུན་རྐྱེན། རྐྱེན་ངན་ཞེས་པ་ལྟ་བུ།

འདི་ལ་མཚན་ཉིད་རིག་པའི་ཐོག་བཤད་པའི་རྐྱེན་དང་། རྒྱ་གར་གྱི་སྒྲ་རིག་པའི་ནང་བཤད་པའི་རྐྱེན་བཅས་གཉིས་ཡོད། མཚན་ཉིད་རིག་པའི་ནང་བཤད་སྲོལ་ཡོད་པའི་རྐྱེན་ནི། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གཉིས་སུ་ཕྱེ་བའི་རྐྱེན་ལ་ཟེར་བ་སྟེ། འབྲས་བུ་དེ་དང་དེ་འབྱུང་བ་ལ་ངེས་པར་དུ་དགོས་པའི་རྒྱུ་གཙོ་བོ་ཞིག་དགོས་པ། དཔེར་ན་ནས་ཀྱི་ས་བོན་ལྟ་བུ་ལ་ཟེར། ནས་ཀྱི་ས་བོན་དེས་མྱུ་གུ་སྐྱེ་བར་བྱེད་པ་ལ་ཆ་རྐྱེན་མང་པོ་ཞིག་འཛོམས་དགོས་པ་དཔེར་ན། ས་ཞིང་དང་། ཆུ་ལུད། དྲོད་གཤེར་སོགས་འཛོམས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ས་བོན་དེས་མྱུ་གུ་སྐྱེ་ཐུབ་པ་ལྟ་བུ་ནི་རྐྱེན་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན། རྒྱ་གར་གྱི་སྒྲ་རིག་པའི་ཐོག་བཤད་སྲོལ་ཡོད་པའི་རྐྱེན་ནི། རྒྱ་གར་སྐད་ཀྱི་སྒྲ་ལ་རང་བཞིན་དང་། རྐྱེན། རྣམ་འགྱུར་གསུམ་དུ་ཕྱེ་བའི་རྐྱེན་ཏེ། སྒྲའི་རང་བཞིན་ལ་བྱིངས་དང་མིང་གཉིས་ཡོད་པ་དེ་གཉིས་གང་རུང་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་རྐྱེན་ཞིག་ལ་ཟེར། དེ་ལ་ནང་གསེས་ཀྱིས་ཕྱེ་ན། བྱིངས་རྟགསེ་སུ་སྒྲུབ་པ། བྱིངས་ཚིག་ཏུ་སྒྲུབ་པ། བྱིངས་བྱིངས་སུ་སྒྲུབ་པ། རྟགས་རྟགས་སུ་སྒྲུབ་པ། མིང་མིང་དུ་སྒྲུབ་པ། རྟགས་བྱིངས་སུ་སྒྲུབ་པ། རྟགས་ཚིག་ཏུ་སྒྲུབ་པ་བཅས་བདུན་ཡོད། ཞིབ་པར་སྒྲ་རིག་པའི་གཞུང་རྣམས་ལས་གསལ།

1 འབྲས་བུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་གྲོགས་སུ་གྱུར་པའམ་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་སྐྱེད་བྱེད། འགལ་རྐྱེན། མཐུན་རྐྱེན། ནད་རྐྱེན། འཆི་རྐྱེན། ཤུགས་རྐྱེན། རྨས་རྐྱེན་གྱིས་ཤི་བ། རྐྱེན་མང་འཛོམས་པ། རྐྱེན་མི་ལྡན་པ། རྐྱེན་ཟད་པ། བཟང་ངན་གྱི་རྐྱེན་དང་ཕྲད་ན་བདེ་སྡུག་གང་ཡང་འབྱུང༌། 2 རྙིང 1) ༈ མིང་གྲགས་སམ། སྐད་གྲགས། 2)༈ ཁྲལ་དགལ་ཡུལ་གྱི་ཀེར་ལེབ་སྒུར་གསུམ་སྟེ་མི་དང་ས་ཞིང་དང་ཕྱུགས་བཅས་གསུམ་ལ་ཟེར།

pratyayaḥ 1. nibandhanam — yatpratyayā ca tatrāsthā mahāyāne'pi tāṃ kuru bo.a.9.43; yaḥ pratyayo nibandhanam asyā āsthāyāḥ bo.pa.205; tatparyāyāḥ : hetuḥ abhi.bhā.241ka/811; kāraṇam bo.a.9.12; sāmagrī — འདི་དག་རྐྱེན་གྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས། སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་ཐེ་ཚོམ་མེད ābhiḥ sāmagrībhiḥ sattvā buddhā eva na saṃśayaḥ he.ta.21kha/70 2. pā. hetvādayaḥ — catvāraḥ pratyayāḥ hetupratyayaḥ samanantarapratyayaḥ ālambanapratyayaḥ adhipatipratyayaśca bo.bhū.58kha/70; dra. རྐྱེན་བཞི 3. pā. (vyā.) prakṛtimavadhīkṛtya vidhīyamānaḥ svārthabodhakaḥ śabdaviśeṣaḥ — བསྐུལ་བའི་རྐྱེན ṇyantasya pratyayaḥ pra.a.15ka/17.

Hopkins' Translations: condition; cause; minor cause; factor; reason
Others' Translations: {C}conditioned; reason
Sanskrit: {C,MSA,LCh,MV}pratyaya
མཚན་ཉིད། གྲོགས་བྱེད། 
Def.: assister
དབྱེ་བ། 1དམིགས་རྐྱེན། 2བདག་རྐྱེན། 3དེ་མ་ཐག་རྐྱེན། 4རྒྱུ་རྐྱེན། 
Div.: (1) observed-object condition; (2) proprietary condition/dominant condition; (3) immediately preceding condition; (4) causal condition

'peculiarity' 28 88. Tshad Rig. rgyu rkyen ni rgyu sa bon dang rkyen chu lud lta bu. Utpal 25.1.

circumstance, condition [thd]

Skt. pratyaya; 1) condition, circumstance, [a co-operating / contributing] cause. 2) adversity, calamity, misfortune, mishap, accident, bad circumstances / luck, difficulties. Syn རྐྱེན་ངན་. 3) because. 4) object. see ཡུལ་རྐྱེན་. 5) situation, opportunity. 6) favorable, circumstance, help. 7) occurrence, incident, event. 8) effect, result. 8) affixation (in grammar). occasion, by, on account of, event, case, obstacle, hindrance, a happy, favorable circumstance, furtherance, factor, contributory cause, circumstantial influence. (secondary) condition/ conditioning factor; secondary conditions (accompanying root cause); secondary cause, conditioning; circumstantial/ created by causes; among the 16 aspects of the four truths: Def. by Jamgön Kongtrül: སྔར་མ་ཐོབ་པའི་ལུས་གཞན་དང་གཞན་ཐོབ་པ་དང་ཐོབ་ཟིན་པའི་ལུས་གཞན་དང་གཞན་དུ་འདའ་བའི་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྐྱེན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཅན་

+ dang 'phrad tshe - as soon as bad times come

circumstance, opportunity

1) condition, [conditioning] cause, pratyaya [often has negative connotations but not always, simply cause mostly in non-philosophical contexts] circumstance, there usu a co-operating / contributing] cause, causal factor, circumstantial influence- fruition ripening condition]; 2) adversity, calamity, misfortune, mishap, accident, bad circumstances / luck, difficulties, obstacle, hindrance [sm (rkyen ngan]; 3) because; 4) object [see (yul rkyen]; 5) situation, opportunity (6) favorable, circumstance, help, furtherance (7) occurence, incident, event (8) effect, result (9) affixation (10) occasion (11) by, on account of (12) event, case, (13) (A) fame, renown (14) Khral dgal yul gyi ker leb sgur gsum ste people, fields, and cattle gsum la zer)

1) condition, [conditioning] cause, pratyaya; 2) adversity, calamity, misfortune, mishap, accident, bad circumstances / luck, difficulties, obstacle, hindrance; 3) because; 4) object; 5) situation, opportunity; 6) favorable, circumstance, help, furtherance; 7) occurrence, incident, event; 8) effect, result; 9) affixation; 10) occasion; 11) by, on account of; 12) event, case, circumstance; 13) [arch] fame, renown; 14) Khral dgal yul gyi ker leb sgur gsum ste people, fields, and cattle gsum la zer

secondary condition, certain conditions, contributory forces, sufficient condition, relation, contributory cause, aftermath, circumstance, hazard, incident, cause-factor (determines how the whole thing will operate), SA dmigs pa'i rkyen, SA lhan cig byed pa'i rkyen, SA rgyu'i rkyen, mtshungs pa de ma thag pa'i rkyen, dmigs pa'i rkyen, bdag po'i rkyen, lhan cig byed pa'i rkyen, cooperating influence which shapes event, pathological or secondary cause of disease, effect, occurrence, incident, event, misfortune, ill-luck, calamity, circumstantial influences, causal clause connective, secondary cause, negative circumstances

condition(s) that determine/ account/ are responsible for . . .

(secondary) condition/ conditioning factor; circumstance; isc. property