1) voice, talking, words; 2) [make] sound, noise; 3) talk, say, [pro]claim, speak; 4) language, dialect; 5) howl, howling, cry, shout, yell, scream; 6) it is said that; 7) moment; 8) ladder; 9) sing

Hopkins' Translations: sound(s); language; voiceOthers' Translations: {C}vocal soundsSanskrit: {L}kṣaṇa; {MSA}bhāṣā; {MSA}vacana; {C}ruta

voice, sound, speech, language, cry, say, ladder, noise, shout, yell, it is said particle, I had heard that, I found out that

1) voice, sound, utterance, noise. 2) language, speech, words, news, dialect. 3) to talk, say, proclaim, sing, speak, claim. 4) howl, howling, cry, shout, yell. 5) it is said that. 6) moment. 7) ladder. 8) sound. འདི་སྐད་; it is said; shes bya ba - to be called, named; sound, voice. language

language/ speech

[105] 1. ... 1༽ སྐད་ཆའི་བསྡུས་ཚིག་2༽ དོན་ལྡན་པ་དང་མི་ལྡན་པའི་མཉན་བྱའི་སྒྲ། ... འབྲུག་སྐད། ... ཁྱི་སྐད། ... བྱ་སྐད། ... སྙིང་རྗེའི་སྐད། ... འུར་སྐད། ... སྡུག་སྐད། ... སྐད་ཕྲ་བ། ... སྐད་སྦོམ་པ། ... སྐད་འབྱིན་པ། ... སྐད་གྲག་པ། ... ཁུ་བྱུག་གིས་སྐད་འདོན་པ། ... 2. ལོ་གྲག་ཟེར་གསུམ་གྱི་དོན། ... སང་ཉིན་ཡོང་གི་ཡིན་སྐད། ... ཁོང་ཡོན་ཏན་ཅན་ཡིན་སྐད། ...

(１) སྐད་ཆའི་བསྡུས་ཚིག (２) དོན་ལྡན་པ་དང་མི་ལྡན་པའི་མཉན་བྱའི་སྒྲ། འབྲུག་སྐད། ཁྱི་སྐད། བྱ་སྐད། སྙིང་རྗེའི་སྐད། འུར་སྐད། སྡུག་སྐད། སྐད་ཕྲ་བ། སྐད་སྦོམ་པ། སྐད་འབྱིན་པ། སྐད་གྲག་པ། ཁུ་བྱུག་གིས་སྐད་འདོན་པ། (3)ལོ་གྲགས་ཟེར་གསུམ་གྱི་དོན། སང་ཉིན་ཡོང་གི་ཡིན་སྐད། ཁོང་ཡོན་ཏན་ཅན་ཡིན་སྐད།

༡ མི་དང་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་ཁ་ནས་ཐོན་པའི་སྒྲའི་མིང་སྟེ། ཁྱི་སྐད། བྱ་སྐད། སྐད་སྙན་མོ། སྟག་གི་ངར་སྐད། འབྲོང་གི་ངུར་སྐད་ཅེས་པ་ལྟ་བུ།

༢ ( བྱེད་འབྲེལ་ལས་ཚིག ) ཡིག་སྐད་ཀྱི་ཞེས་དང་ཟེར་ཞེས་པའི་དོན་ཏེ། གངས་དཀར་ཏེ་སེ་སྐད་པ་དེ། མ་མཐོང་རྒྱང་ན་སྒྲ་ཆེ་བ། གངས་ཤེལ་གྱི་མཆོད་རྟེན་འདྲའོ་སྐད་ཅེས་པ་ལྟ་བུ།

༣ སྐད་ཆ་ཞེས་པའི་མིང་མཐའ་བསྡུས་པ།

༤ སྒྲའི་མིང་ སྟེ། རྔ་བོ་ཆེའི་སྒྲ་སྐད་ཅེས་པ་ལྟ་བུ།

1. bhāṣā — ཡུལ་འཁོར་ཆེན་པོ་ལ་བརྟེན་སྐད mahārāṣṭrāśrayāmbhāṣām kā.ā.1.34; བོད་ཀྱི་སྐད bhoṭabhāṣā vi.pra.142ka/1.92; vāk — ལེགས་སྦྱར་ཞེས་བྱ་ལྷ་ཡི་ནི་སྐད saṃskṛtaṃ nāma daivīvāk kā.ā. 1.32; མིའི་སྐད་དུ་སྨྲས་པ mānuṣīṃ vācamuvāca jā.mā.242/141; vāṇī — མི་སྐད vāṇī mānuṣī a.ka.30.10; rutam — ལྷ་ལ་སོགས་པའི་སྐད་ཤེས devādīnāṃ rutajñatā abhi.a.1.69 2. bhāṣitam — yāni tāni yakṣāṇāṃ yakṣabhāṣitāni yakṣarutāni yakṣapadāni yakṣamantritāni yakṣapravyāhṛtāni a.sā.34ka/19; ravitam — sarvarutaravitaghoṣavākpadaniruktisaṃketavyavahārābhilāpairanabhilāpyatvāt ra.vi.80ka/11; śabdaḥ — ཕའི་སྐད pitṛśabdaḥ ta.sa.50kha/498; ma.vyu.477; ghoṣaḥ ma.vyu.478; vacanam lo.ko. 115; vārttā śa.ko.82; sāṃkathyam — ཕོ་བྲང་འཁོར་གྱི་སྐད paurīsāṃkathyam ma.vyu.2808 3. paśupakṣiṇāṃ śabdaḥ : rutam — ཁུ་བྱུག་གི་སྐད kokilarutam vi.sū.44ka/55; svanaḥ — ངང་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐད haṃsānāṃ svanaiḥ bo.a.2.4; kruñcitam — གླང་པོ་ཆེ་ཡི་སྐད hastikruñcitam vi.sū.44ka/55; garjitam — ཁྱུ་མཆོག་གི་སྐད ṛṣabhagarjitam vi.sū.44ka/55; heṣitam — རྟའི་སྐད aśvaheṣitam vi.sū.44ka/55; kolāhalaḥ — haṃsādikolāhalaramyaśobhaiḥ sarobhiḥ bo.a.10.7; saṃjñā — སྤྲེའུའི་ཚོགས་རྣམས་བདག་གི་སྐད་ཀྱིས་སྦྲན svasaṃjñayā yūthamathādideśa jā.mā.317/184;

1 1 སྐད་ཆའི་བསྡུས་ཚིག 2 དོན་ལྡན་པ་དང་མི་ལྡན་པའི་མཉན་བྱའི་སྒྲ། འབྲུག་སྐད། ཁྱི་སྐད། བྱ་སྐད། སྙིང་རྗེའི་སྐད། འུར་སྐད། སྡུག་སྐད། སྐད་ཕྲ་བ། སྐད་སྦོམ་པ། སྐད་འབྱིན་པ། སྐད་གྲག་པ། ཁུ་བྱུག་གིས་སྐད་འདོན་པ།

2. ལོ་གྲག་ཟེར་གསུམ་གྱི་དོན། སང་ཉིན་ཡོང་གི་ཡིན་སྐད། ཁོང་ཡོན་ཏན་ཅན་ཡིན་སྐད།